Szacuje się, że w sadownictwie straty wynoszą 30%, a w warzywnictwie 20%. Owady stanowią także źródło pokarmu dla samych owadów, ale jak zwabic korniki Bialystok także dla wielu innych zwierząt, a nawet człowieka. gazowanie fumigacja domu Gniewkowo Owady są jednym z głównych nosicieli groźnych chorób pasożytóy – Wikipedia
Cykl artykułów o pszczołachFundacja Ekoster i Wydawnictwo BioDar Załóż ogród przyjazny pszczołom Owady pszczołowate – poznaj je bliżej! Pszczele problemy! Pasożyty Hodowla dzikich pszczół w ogrodzie Ochrona gatunkowa pszczół (Kliknij, aby przejść do kolejnego artykułu, który chcesz czytać.) Pszczoła miodna Pszczoły miodnej (Apis mellifera) nie trzeba zbytnio przedstawiać – skutecznie zrobiła to bajka „Pszczółka Maja”. Wszyscy wiedzą, że pszczoły miodne mają matkę (zwaną często królową), że mieszkają w ulu, robią miód i że mogą użądlić. Rozwijając trochę temat warto przypomnieć, że matka, po zapłodnieniu, przebywa w ulu, gdzie jej praca związana jest ze składaniem jajeczek do specjalnie przygotowanych przez robotnice komórek. Matka może złożyć nawet ponad 2000 jajeczek dziennie! Pozostałe obowiązki przy zabezpieczeniu potomstwa przejmują robotnice. Z zapłodnionych jajeczek powstaną pszczoły robotnice, z niezapłodnionych samce – trutnie. Robotnice wykonują różne prace w ulu. Praca jest podzielona, i tak możemy wyróżnić: robotnice – opiekunki nowego potomstwa, robotnice – sprzątaczki, robotnice przenoszące pyłek i nektar, czy też zajmujące się budową plastrów, produkcją wosku, pilnowaniem wejścia i zbiorem pokarmu. Każda z robotnic ma do wykonania liczne prace, tylko trutnie nie mają żadnych obowiązków – poza tym jednym jakim jest zapłodnienie matki. Po zapłodnieniu samce giną, a te, którym nie udało się kopulować z matką, przed zimą są wyganiane z ula. Rodzina pszczela, zależnie od okresu roku, liczy od 20 tys. (koniec kwietnia/początek maja) do 60-70 tys. robotnic (w połowie lipca). Robotnice średnio żyją ok. 5 tygodni. Tylko te robotnice, które pojawią się na świecie jesienią, są w stanie przetrwać zimę. Przykład pasieki pszczelej liczącej kilkanaście uli z rodzinami pszczoły miodnej. Pszczoła miodna została udomowiona przez człowieka wiele wieków temu, stąd jest najlepiej poznanym gatunkiem i wypracowano już sposoby jej hodowli. Ul, aby zapewnić stabilność termiczną, zabezpieczony jest warstwą słomy, wełny mineralnej czy styropianu, umiejscowionych w ściankach zewnętrznych. Wewnątrz pszczelarze umieszczają w ramkach węzy – arkusze wosku z wytłoczonymi sześciokątami. W nich pszczoły budują komórki dla rozwijającego się potomstwa. Kilka razy w roku pszczelarz wyjmuje węzy z ula i umieszczając je w specjalnych wirówkach, odwirowuje, dzięki czemu może uzyskać miód i wosk. Cały ul jest odpowiednio zadaszony. U dołu znajduje się wylotka, czyli specjalny otwór, którym pszczoły mogą wlatywać i wylatywać z ula, a także umożliwiający cyrkulację powietrza. Lista roślin pokarmowych pszczół miodnych jest bardzo długa. Niemniej pszczoły te, jako owady o języczku średniej długości (ok. 6-7 mm) nie są w stanie pożywić się, a co za tym idzie – zapylić kwiatów o głębiej ukrytym nektarze (np. koniczyny czerwonej, wyki ozimej, itp.). 1. Robotnica pszczoły miodnej podczas lotu do kwiatów wierzby. Na ostatniej parze odnóży widoczny jest koszyczek wypełniony zabranym pyłkiem. 2. Pszczoła miodna w trakcie próby zebrania pyłku z kwiatu bobu. Tańczące z kwiatami Robotnice pszczoły miodnej zwane zwiadowczyniami, rozpoznają najbliższą ula okolicę, a gdy znajdą atrakcyjny pokarm, informują o tym (przez specyficzny „taniec”) pszczoły zbieraczki. Dzięki temu loty pszczół miodnych są ukierunkowane i umożliwiają zapylanie konkretnej rośliny. Pszczoły miodne cechują się dużą „wiernością kwiatową”, tzn., że gdy kwitnie lipa, robotnice pszczoły miodnej odwiedzają głównie jej kwiaty, dzięki czemu pyłek z jednych kwiatów jest roznoszony na inne w obrębie tego samego gatunku, a to skutkuje zapyleniem. Z takiego stanu rzeczy z pewnością „ucieszy się” lipa, gdyż jej kwiaty zostaną zapylone. Ucieszy się też pszczelarz, gdyż pozyskany w tym czasie przez niego miód będzie lipowy. Mniej „zachwycone” będą jednak wszystkie inne rośliny, które w tym czasie zostaną pominięte przez pszczołę miodną, a także inni działkowcy czy ogrodnicy, którzy na swoim terenie nie będą mieli roślin atrakcyjniejszych dla pszczół miodnych, i co najwyżej będą patrzeć zza płotu, jak robotnice zapylają lipy u sąsiada. Ponadto należy pamiętać, że pszczoły miodne potrafią latać na odległość nawet 4-5 kilometrów od ula, więc w przeszukiwaniu terenu potrafią zapuścić się naprawdę daleko. Trzmiele Innymi pszczołami, z nadrodziny pszczół Apoidea, są trzmiele (Bombus). Są one zazwyczaj większe i tęższe niż inne pszczoły. Pod pewnymi względami przypominają pszczołę miodną, a mianowicie – żyją w rodzinach, gdzie matka składa jaja, a robotnice pomagają w opiece nad potomstwem i wykonują niezbędne prace w ulu. W rodzinie są też samce, które – choć są dobrymi zapylaczami – poza zapłodnieniem matki nie wykonują żadnych prac w ulu (podobnie jak trutnie u pszczoły miodnej). Niemniej czas życia rodziny trzmieli jest krótszy, trwa jeden sezon – niektóre gatunki pojawiają sie na przełomie marca/kwietnia, inne dopiero w końcu kwietnia lub nawet w drugiej połowie maja i żyją do września/października. Jesienią rodziny wymierają, a tylko młode matki mogą przetrwać, aby w kolejnym roku dać początek życia nowej rodzinie. O co dokładnie chodzi? Wiosną z zimowli wychodzi młoda matka. Jest ona już zapłodniona (ma to miejsce poprzedniego roku). Poszukuje miejsca na gniazdo. Część gatunków (trzmiel ziemny – Bombus terrestris, kamiennik – B. lapidarius, ogrodowy – B. hortorum, rudoszary – B. sylvarum) zakłada gniazda w ziemi zajmując np. opuszczone nory gryzoni, inne (trzmiel drzewny – B. hypnorum) w drewnie, np. w starych dziuplach, w drewnianych budynkach, wiatach, stodołach, a jeszcze inne (trzmiel rudy – B. pascuorum, rudonogi – B. ruderarius, leśny – B. pratorum) w zaschniętych liściach, trawach (na podstawie książki Mieczysława Bilińskiego pt. „Sezonowy chów trzmieli”). kołnierzykowy (Bombus magnus) na chabrze łąkowym. 2. Trzmiel kamiennik (B. lapidarius) na głowience pospolitej. 3. Trzmiel ziemny (B. terrestris) wychodzący z gniazda ziemnego na trawniku. 4. Trzmiel ogrodowy (B. hortorum) podczas lotu do naparstnicy. Widoczna długa ssawka pozwala zaliczyć ten gatunek do pszczół długojęzyczkowych. Młoda matka przygotowuje wybrany materiał izolacyjny zgodnie ze swoimi preferencjami i z niego buduje osłonę zewnętrzną gniazda, a następnie wewnątrz tworzy z wosku pierwsze komórki. W specjalnie uformowanej z wosku „miseczce” gromadzi pokarm, który będzie jej potrzebny na czas pogorszenia pogody, a w przyległej komórce – składa kilka jaj. W tym czasie matka sama opiekuje się swoim potomstwem, ogrzewa je swoim ciałem, a z gniazda wylatuje tylko w razie konieczności uzupełnienia pokarmu. Po kilku dniach z jaj wylegają się larwy, które regularnie odżywiane rosną, kilka razy linieją, a następnie przędą kokon. Wewnątrz kokonu larwy przepoczwarzają się i wychodzą jako dorosłe trzmiele. Proces uformowania robotnicy trwa ok. 3 tygodnie. W tym czasie matka opiekuje się potomstwem, a w sprzyjających warunkach atmosferycznych i przy wystarczającej ilości pokarmu, buduje też kolejne miseczki – „kolebki”, w których składa następne jaja. W taki sposób gniazdo – tzw. plaster trzmieli – i cała rodzina powoli się rozrastają. Pierwsze robotnice, które wyjdą z komórek, przejmują obowiązki pracy w gnieździe włącznie ze zbiorem pyłku i nektaru z kwiatów. Gdy pokarm w rodzinie jest regularnie dostarczany a prace przy budowie gniazda i opieki nad potomstwem wykonują już głównie robotnice, matka ogranicza swoje obowiązki wyłącznie do składania jaj. Coraz więcej robotnic dojrzewa, coraz więcej jest „skrzydełek” do pracy, pokarm jest regularnie i w coraz większych ilościach dostarczany, więc rodzina staje się silniejsza, a wygryzające się robotnice są coraz większe. Jest to odpowiedni czas, aby rodzina wyprowadziła formy płciowe – czyli młode matki i samce. Moment ten różni się u poszczególnych gatunków, i przykładowo u trzmiela rudoszarego o silnej rodzinie można mówić, gdy w gnieździe będzie już od kilkunastu do kilkudziesięciu robotnic, u trzmieli leśnego lub rudego – kilkadziesiąt (40-70 osobników), natomiast w przypadku trzmiela ziemnego, gajowego czy kamiennika, gdy rodzina liczy ponad setkę robotnic (średnio ale zdarzają się rodziny liczące nawet do 700 osobników). Tylko średnio co piątej rodzinie trzmieli udaje się wyprowadzić formy płciowe, liczba młodych matek też jest różna zależnie od rodziny (najczęściej dla średnio licznych rodzin jest to ok. 20-30 szt.). Młode matki w trakcie pierwszych dni życia (średnio ok. 10 dni) odkładają w swoim ciele odpowiednie zapasy tłuszczu, które mają im pomóc przetrwać zimę. Po osiągnięciu zadowalającego stanu wylatują z gniazda na swój lot godowy. Samce, które już wcześniej opuściły gniazdo, tylko na to czekają. Dochodzi do kopulacji. Zapłodnione młode matki nie wracają już do swoich macierzystych gniazd, ale wyszukują sobie miejsce do zimowli – opuszczone nory, dziuple, suche liście, trawy, otwory w drewnie, przygotowane budki czy przeróżne inne miejsca – gdzie przetrwają zimę, aby w nowym roku rozpocząć cały proces zakładania rodziny od początku. U trzmiela ziemnego stara matka ginie pod koniec lata. Powoli wymierają też robotnice, choć przy dobrej pogodzie i odpowiedniej ilości pożytku, mogą jeszcze żyć nawet do końca października. Samce, które już wcześniej opuściły gniazdo, pożywiają się i nocują na kwiatach nawet do pierwszych mrozów. Z końcem ciepłej jesieni cała rodzina przestaje istnieć. Problemy trzmieli Znając cykl życia trzmieli widać, że aby rodziny mogły żyć i funkcjonować w kolejnym roku muszą być spełnione pewne warunki. Po pierwsze – rodzina musi być odpowiednio silna aby wychować młode matki. Po drugie – młode matki muszą przetrwać zimę, i w końcu po trzecie – młode matki muszą znaleźć dobre miejsce na gniazdo. Pierwszy z czynników zależny jest od warunków atmosferycznych i od odpowiedniej bazy pokarmowej. Brak pokarmu nawet tylko w ciągu 2 dni może spowodować to, że trzmiele wyrzucą swoje larwy i przerwą wychów. Nawet jeśli później pokarm znów będzie dostępny, dla trzmieli strata ta może być na tyle duża, że nie zdołają zbudować silnej rodziny i wyprowadzić pokolenia płciowego. Wobec powyższego, o ile na pogodę wpływu nie mamy, to jednak możemy zadbać o odpowiednie rośliny w najbliższej okolicy jak: krokusy, wierzby, borówki, wierzbówkę kiprzycę, jasnoty, szałwie, chabry, żmijowiec zwyczajny, żywokost lekarski, świerzbnice, jeżyny, osty, dąbrówkę rozłogową, mniszek, farbownik lekarski, koniczyny, pamiętając, że zwykle trzmiele nie latają dalej niż na odległość do 500 m od gniazd. Różne gatunki trzmieli świetnie zapylają większość drzew i krzewów owocowych (jabłonie, grusze, śliwy, czereśnie, wiśnie, truskawki, borówki, maliny, porzeczki), warzyw (cebule, ogórki, marchew, pomidory, fasole, bób) czy roślin rolniczych (wyka, koniczyna czerwona, lucerna, słonecznik). Pomoc w spełnieniu drugiego i trzeciego czynnika jest o tyle trudna, że nie wiadomo gdzie młode matki zimują i gdzie tworzą gniazdo. Niektóre trzmiele gnieżdżą się na powierzchni ziemi, inne – pod lub nad nią. Gniazda ziemne, które najczęściej wybierają, znajdują się średnio na głębokości kilkunastu-kilkudziesięciu centymetrów, stąd wszelkie poważne prace rolnicze i pielęgnacyjne na działce mogą je zniszczyć. Dlatego tak ważne jest, aby pozostawiać „dzikie” fragmenty ziemi, maliniaki z zeszłorocznymi liśćmi czy tzw. nieużytki. Nie tylko uzupełniają one bazę pokarmową (z uwagi na różnorodne kwitnące tam rośliny), ale mogą też być miejscem gniazdowania trzmieli. To, co dodatkowo każdy może zrobić w swoim ogrodzie, to przygotować odpowiedni ulik dla trzmieli. Nie ma gwarancji, że jakaś trzmiela matka wybierze to miejsce na budowę swojego gniazda, ale z pewnością suchy, osłonięty i dobrze usytuowany ulik może być kuszącą alternatywą dla gatunków, które gnieżdżą się na powierzchni ziemi lub nad ziemią (trzmiel drzewny, rudy, ogrodowy, leśny). Smuklikowate Niektóre gatunki z rodziny Smuklikowatych (Halictidae) żyją społecznie, a co ciekawe, niektóre, zależnie od potrzeby, mogą prowadzić społeczny, samotny lub gromadny tryb życia. Tryb gromadny charakteryzuje się wykorzystywaniem jednego otworu gniazdowego przez kilka samic pracujących niezależnie nad wybudowaniem swoich gniazd w korytarzach bocznych lub tworzeniem wzajemnie powiązanych gniazd. Rodzina może funkcjonować tak jak u trzmieli, czy pszczoły miodnej, co już było opisane wyżej. Pszczoły samotnice Największą liczbę gatunków z nadrodziny Apoidea reprezentują pszczoły samotnice. Nazywane są samotnicami, gdyż przeciwnie do pszczół społecznych (pszczoły miodnej i trzmieli), nie tworzą rodzin – każda samica sama składa jaja, sama zaopatruje potomstwo w pokarm i sama zabezpiecza gniazdo. Cykl życia pszczół samotnic opiszemy na przykładzie najbardziej popularnej murarki ogrodowej (Osmia rufa). Wiosną, zwykle w kwietniu, z zimowli pierwsze wychodzą samce, a dopiero po kilku-kilkunastu dniach samice. Średnio w populacji pszczół jest równy rozkład płci – po ok. 50% samic i samców. Samce oczekują w okolicy gniazda, aby – gdy tylko pojawią się samice – odbyć kopulację. Samica kopuluje z jednym samcem, po czym, zazwyczaj w ciągu kilku dni (u murarki ogrodowej jest to ok. 2-4 dni) gotowa jest do rozpoczęcia prac przy budowie gniazda. Samice murarek wyszukują otworów w pędach roślin lub w drewnie o średnicy ok. 7-8 mm. Loty na kwiaty wykonują nie tylko po to, aby się pożywić, ale by zgromadzić odpowiednią ilość pyłku i nektaru niezbędnego do wykarmienia potomstwa. Samica wykonuje średnio kilkadziesiąt lotów (ok. 40) by zaprowiantować jedną komórkę, a w czasie jednego lotu zbiera pokarm z ok. 30 kwiatów. Zaprowiantowanie jednej komórki trwa więc zazwyczaj 2 dni. Samce odwiedzają kwiaty tylko dla zaspokojenia swojego głodu i nie wykonują żadnych prac przy budowie gniazd. Nocują zazwyczaj na kwiatach w okolicy gniazd samiczek. 1. Murarka ogrodowa (Osmia rufa) w trakcie lotu do gniazda, z grudką ziemi. 2. Samica murarki budująca gniazdo w specjalnie przygotowanych gniazdach wielokrotnego użytku. Przegrody pomiędzy komórkami, podobnie jak zatyczki zamykające wejście, są zrobione z przyniesionej przez murarkę ziemi zlepionej śliną. 3. Samiec murarki wychodzący z kokonu. 4. Kopulacja murarek. Typowe gniazdo murarki ogrodowej jest liniowe, składa się średnio z 7-8 komórek. Samica zazwyczaj zakłada dwa takie gniazda w swoim życiu, choć przy dobrych warunkach atmosferycznych i bogatej bazie pokarmowej ilość ta może się zwiększyć. Murarki żyją średnio 4-6 tygodni. Uwzględniając jednak fakt, że wychodzenie z zimowli, a także stopniowe zamieranie na koniec sezonu, są rozciągnięte w czasie, można przyjąć, że okres ich aktywności wynosi ponad 2 miesiące. Termin lotów murarki – od kwietnia do początków czerwca, pokrywa się z terminem kwitnienia większości drzew i krzewów owocowych, dlatego murarka jest cennym zapylaczem pracującym w każdym sadzie. A co w gnieździe piszczy? Gdy samica złoży w komórce wystarczającą ilość pokarmu, składa w niej jajeczko, po czym ją zamurowuje. Po 2-3 dniach wylęga się larwa. Odżywiając się nagromadzonym pyłkiem rośnie, a gdy pochłonie zgromadzone dla niej zapasy – przędzie kokon, w którym się przepoczwarza. W początkach jesieni w kokonach znajdują się już ukształtowane, choć niezdolne jeszcze do życia poza kokonem, pszczoły. W tej postaci murarki przezimują, aby z wiosennym ociepleniem rozpocząć cały proces od początku. 1. Larwy murarki ogrodowej (Osmia rufa) odżywiające się nagromadzonym w komórkach pyłkiem, w różnym stadium rozwoju (najmłodsza z prawej strony). Zdjęcie zrobione w gniazdach firmy BioDar (ochrona patentowa). 2. Gniazdo murarki ogrodowej w trzcinie. Widoczne są ziemne przegrody oddzielające od siebie komórki z kokonami pszczół. 3. Gniazda miesiarki (Megachile); materiałem wykorzystanym do budowy komórek są w nich liście. 4 i 5. Przekrój przez gniazdo nożycówki pospolitej (Chelostoma florisomne) – na pierwszym zdjęciu kokony (fot. S. Flaga), na drugim – postać dorosła pszczoły widoczna po rozkrojeniu kokonu. Inne samotnice Poza murarkami jest wiele pszczół samotnic, jak miesiarki, makatki, wałczatki, nożycówki, lepiarki, samotki, pszczolinki, smukliki, spójnice, porobnice, kornutki, rożyce, zadrzechnie i inne. Niektóre z nich rozpoczynają loty wczesną wiosną, inne dopiero w lecie. Część pszczół wyprowadza jedno pokolenie w roku, jak murarka ogrodowa, inne dwa. Różne gatunki używają rozmaitych materiałów na gniazda (o czym pisano w pierwszym artykule) i preferują odmienne rośliny pokarmowe z wybranych rodzin. Choć wiele jest różnic między pszczołami, to jednak ich główny cel jest u wszystkich taki sam – dać życie nowemu pokoleniu, a żeby to zrobić, niezbędny jest pokarm, czyli odwiedzanie kwiatów. Nawet pasożyty pszczół, o których napiszemy w kolejnym artykule, są zapylaczami, choć w znacznie mniejszym stopniu (gdyż kwiaty odwiedzają tylko po to, by się samemu pożywić, a nie by zaprowiantować komórki). Podobieństwa i różnice Pszczoły wykonują dla nas ogromną pracę, a typowy człowiek dostrzega często tylko… żądło! Wiele ze wspomnianych gatunków ma żądło uwstecznione i nie jest agresywna co sprawia, że samotnice są, w stosunku do człowieka, łagodnymi owadami zapylającymi. Kolejną kwestią odróżniającą pszczoły społeczne (miodną, trzmiele i niektóre smuklikowate) od samotnic jest wyprowadzanie pokolenia płciowego. U pszczół społecznych może to uczynić tylko matka (choć niekiedy jaja niezapłodnione mogą składać także robotnice-trutówki, ale z nich rozwijają się wyłącznie samce), u samotnic – każda samica po zapłodnieniu może składać jaja i dać życie kolejnemu pokoleniu. Inną różnicą jest wspomniana już strategia zdobywania pokarmu. Pszczoły miodne są dość „wierne” wybranym kwiatom najatrakcyjniejszym dla nich w danym momencie i potrafią lecieć do nich nawet na odległość kilku kilometrów. Samotnice i trzmiele oblatują teren dużo bliższy (zazwyczaj do kilkuset metrów) i równomiernie we wszystkich kierunkach. Oczywiście wiele z tych pszczół ma swoje specyficzne upodobania, wynikające z ich budowy (długość języczka), ale każda pracuje na swój własny rachunek i nie dzieli się zdobytymi informacjami z innymi. Pszczoły miodne należą do pszczół o języczku średniej długości (ok. 6-7 mm), co umożliwia im zapylanie kwiatów ze średnio głęboko ukrytym nektarem. Kwiaty o nektarze ukrytym głębiej są już dla pszczoły miodnej niedostępne, za to świetnie poradzą sobie z nimi trzmiele i inne samotnice jak kornutki lub porobnice. Wiele też jest roślin nieatrakcyjnych dla pszczoły miodnej (są to przykładowo rośliny o płytko umieszczonych nektarnikach), które z kolei chętnie odwiedzane są przez samotki, lepiarki, czy pszczolinki, smukliki, obrostki, spójnice. Stąd różnorodność kwiatów i pszczół są jak dwie strony medalu – mogą istnieć, ale tylko jednocześnie. 1. Pszczolinka świerzbnicowa (Andrena hattorfiana) na świerzbnicy polnej (fot. S. Flaga) 2. Samica wałczatki dwuguzki (Heriades truncorum), jednej z mniejszych pszczół z rodziny miesiarkowatych (Megachilidae). 3. Samiec makatki zbójnicy (Anthidium manicatum), jednej z większych pszczół z rodziny miesiarkowatych (Megachilidae). 4. Żądłówka (Aculeata). Czy może być za dużo pszczół? Pszczoła miodna nie tylko jest najbardziej znana, ale też jest najczęściej hodowana. Z jej usług korzysta wielu sadowników i rolników wystawiając ule na swoich uprawach. Stosowanie pszczół poprawia, a niejednokrotnie w ogóle umożliwia, ich zapylanie. Ale… pojawiają się już doniesienia że nadmiar pszczoły miodnej może też być przyczyną wymierania rodzimych gatunków pszczół samotnic. Należy pamiętać, że pszczoła miodna potrafi być agresywna zwłaszcza broniąc swojej rodziny, do tego umie sobie przekazywać informacje dotyczące dostępności pokarmu. Znacznie uszczuplona w ostatnich latach powierzchnia tradycyjnych łąk, miedz i nieużytków sprawia, że ilość kwiatów, a co za tym idzie – baza pokarmowa pszczół – jest niewystarczająca. A pszczoły samotnice nie kontaktują się ze sobą, nie tworzą rodzin, nie umieją bronić wzajemnie swoich gniazd. Dlatego konkurując z wielkimi rodzinami pszczół miodnych – nie mają szans, i w przypadku nadmiaru pszczoły miodnej, zmuszone są ustąpić „pola”. Pożyteczne owady zapylające całe swoje życie ciągle pracują (przynajmniej samice). Czy jednak wszystkie pszczoły samotnice są tak pracowite jak opisana wyżej murarka ogorodowa? A co z zagrożeniami – czy pszczoły muszą się czegoś obawiać…? Czy mają naturalnych wrogów? Kim jest piękna, kolorowa i lśniąca żądłówka na zdjęciu 4 w powyższym kolażu – czy wymaga ona ochrony, czy też raczej to przed nią trzeba się bronić? Jeśli zechcesz poznać odpowiedzi na te pytania, zapraszamy do przeczytania kolejnego artykułu. Tekst i zdjęcia: Ryszard Flaga, Dorota Wszystkie teksty, rysunki, zdjęcia oraz informacje umieszczone na niniejszej stronie podlegają prawom autorskim. Wszelkie reprodukowanie, kopiowanie, dystrybucja, odtwarzanie w jakiejkolwiek formie oraz wykorzystywanie zawartości w wystąpieniach publicznych bez zezwolenia autorów jest zabronione.
Ciało ich jest miękkie gięy w drewnie szkodniki drewna . Owady żerujące nieszczące drewno szkodniki drewna Występowanie owadów w drewnie. Bardzo często wiele osób budując swój dom lub remontując swoje mieszanie wykorzystuje do tego celu elementy wykonane z lem pojawia się w momencie pojawienia się nieproszonych gości w
Jak się pozbyć korników - Fumigacja domu - Preparaty na korniki Owady szkodniki Re szkodniki drewna. że artykuł ciekawy dużo informacji. Sam borykałem z takim problemem, a w moim domu zalęgły się o tym , to są właśnie te szkodniki dowiedziałem się z o – walka z kornikami w domu wielkopolskie szkodniki drewna Insektpol żerujące w drewnie. Najgroźniejsze należą do najliczniejszego w rzędu – chrząszczy trzech kózkowate Cerambycidae, czerwotoki jak zwalczyc korniki w wiezbie Ledziny czyli miazgowce Lyctidae. drewnojadów dobrze do życia w Ciało ich jest miękkie w szkodniki drewna . nieszczące Występowanie larwa spuszczel Lebork owadów w drewnie. Bardzo często wiele swój dom lub remontując mieszanie do tego celu elementy wykonane z lem pojawia w momencie się nieproszonych gości w Dlaczego wybrały sobie właśnie ten kawałek żyjące w martwym drewnie WLIN W larwy na buku Najczęściej w drewnie przynajmniej częściowo przez grzyby. dębowa Gatunek do lasów Warunkiem jest obecność starych w powstają dziuple w rozkładu drewna
Domowe szkodniki pojawiają się w naszych mieszkaniach z różnych powodów. Niektóre przyciąga zostawione na zewnątrz jedzenie, inne - krew, którą się żywią. Są też takie, które szczególnie lubią wilgoć. Dlatego chętnie mieszkają w łazienkach i innych ciepłych, wilgotnych pomieszczeniach. Oto poradnik, jakich robaków możemy się spodziewać w domu o dużej wilgotności oraz jak pozbyć się tych szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o robakach. Robaki w domu od wilgoci Wilgoć i ciepło w mieszkaniu Wilgotne i ciepłe pomieszczenia zapewniają warunki podobne do klimatu tropikalnego. Istnieje wiele insektów, które lubią takie warunki. W temperaturze powyżej 25 stopni, zwłaszcza jeśli towarzyszy jej duża wilgotność, przyspieszony zostaje też proces rozmnażania wielu szkodników. Robaki w domu od wilgoci spotkamy przede wszystkim w łazienkach i toalecie. Niektóre kuchnie również mają mikroklimat, który sprzyja ich zalęganiu się i rozwojowi. Tu znajdziemy je zwłaszcza w okolicy zlewu. Pomieszczenia takie jak łazienka czy toaleta mają gorszą wentylację, zwłaszcza w blokach i kamienicach. Dlatego usunięcie wilgoci i obniżenie temperatury nie jest takie łatwe. Dodatkowo łazienka i ubikacja są tymi miejscami w domu, w których przez większość doby panuje ciemność. To również przyciąga różne robaczki, ukrywające się w ten sposób przed drapieżnikami (i człowiekiem). Wiecie pewnie, że najczęściej spotkamy je, zapalając światło znienacka w nocy. Kiedy robi się jasno, robaczki o długich tułowiach zaczynają się rozpierzchać i natychmiast szukają ciemnej kryjówki. Jakie robaki przyciąga wilgoć Środowisko wodne jest pierwotnym miejscem rozwoju dla wszystkich organizmów żywych. Nic dziwnego, że wilgoć przyciąga wiele małych żyjątek do naszego mieszkania. W ciepłych, wilgotnych pomieszczeniach chętnie przebywają bardzo różne insekty. Najczęściej spotykanymi w łazience i toalecie są rybiki. Te małe robaczki przywędrowały do nas właśnie z tropików. W strefie umiarkowanej żyją tylko w domach i innych ocieplanych pomieszczeniach, szukając środowiska, które będzie podobne do tropikalnego. Do insektów, które chętnie zalęgają się w domu o zwiększonym poziomie wilgoci, należą też karaluchy i prusaki. Chociaż głównym czynnikiem, który je przyciąga, jest nieschowane jedzenie i otwarte śmietniki, to lepiej rozmnażają się w ciepłych, wilgotnych pomieszczeniach, niż tych regularnie wietrzonych i czyszczonych. Lubią wilgotność powietrza na poziomie 60% lub wyższym. Poza robaczkami widocznymi gołym okiem wilgoć może przyciągnąć inne organizmy. Najbardziej dokuczliwymi dla alergików są roztocza. Jeżeli widzieliście kiedyś zdjęcia roztoczy, to łatwo zauważyć, że są krewniakami pająków. Te mikroskopijne insekty, żyjące w kurzu lepiej się rozwijają, jeżeli w pomieszczeniu wilgotność powietrza osiągnie poziom między 60 a 80%. Jeżeli mieszkamy blisko lasu, to wilgoć i tropikalne warunki przyciągną też insekty z pobliskich zarośli. Możemy się spodziewać pająków, komarów, muszek i innych niechcianych gości. Jak pozbyć się rybików i innych robaczków Domowe sposoby na rybiki Najczęściej robaki w domu od wilgoci to właśnie rybiki. Zwane inaczej wilgotniakami lub srebrzykami nie są bardzo szkodliwe. Mogą najwyżej niszczyć tapety, ponieważ klej i celuloza należą do ich menu. Srebrzyki w domu zwykle przez cały dzień są schowane w różnych zakamarkach. Można je spotkać w łazience, toalecie lub kuchni. Zwłaszcza w nocy możemy się natknąć ma małe, długie robaczki, przypominające rybki. Jakie są najczęstsze powody pojawiania się owadó w domu, czy wilgoć ma wpływ na rozmnażanie się owadów w domu Można użyć kilku domowych sposobów, żeby pozbyć się rybików: Zlikwidować je w pułapce – jej najprostszą formą jest kartonik posmarowany miodem. Odstraszyć zapachem – najlepiej zastosować regularne mycie sanitariatów i zostawianie w nich substancji zapachowych nielubianych przez rybiki. Nadają się do tego olejek lawendowy, cytrynowy lub waniliowy. Odciąć od źródła pożywienia – po prostu dokładnie i regularnie sprzątać łazienkę i toaletę. Rybików można pozbyć się też, używając mikstur domowej roboty. Niekoniecznie zadziała domowa mikstura na muszki owocówki, ponieważ zawarty w niej ocet odstrasza rybiki. Natomiast swoją rolę powinien spełnić boraks (kwas borowy) wymieszany z cukrem. Taką mieszankę można stosować w łazienkach, jeżeli w domu nie ma zwierząt i małych dzieci. Preparaty na insekty lubiące wilgoć Wiele insektów żyjących w wilgotnych zakamarkach naszego domu nie tak łatwo zlikwidować. Zamiast domowych sposobów można skorzystać z preparatów i pułapek dostępnych w sklepach. Poważnym przeciwnikiem są dla nas karaluchy. Chociaż nie są typowo wodnymi insektami, to przyciąga je wilgoć, w której populacja lepiej się rozwija. Dlatego wysoka wilgotność powietrza może być powodem szybkiego namnażania tych owadów. Ponieważ żerują w nocy i szybko uciekają na swoich długich nóżkach, to zawsze zobaczenie jednego będzie oznaczało, że jest ich już cała masa. Dezynsekcja karaluchów może trwać dłużej niż kilka dni. Konieczne jest wybicie większości i zniechęcenie reszty do zalęgania się w naszym domu. Pierwszym elementem dezynsekcji jest trutka. Na zdjęciach w sieci zobaczycie różne opakowania, ale zwykle każda sprowadza się do kompozycji atraktora i trucizny. Ponieważ większość działa z opóźnieniem w organizmie szkodników, to trzeba poczekać na efekty. Jednocześnie trzeba wyczyścić pomieszczenia, w których widzieliśmy karaluchy, postarać się o zamykany śmietnik (lub zawiązywać worek). Na koniec możemy rozmieścić w pomieszczeniu substancje zapachowe odstraszające owady. Najlepsze opryskiwacze - sprawdź Drobne owady latające, takie jak meszki czy komary pomoże zlikwidować lampa owadobójcza. Tego typu urządzenia montuje się zwykle w kuchniach lub w korytarzach. Dobrze nadają się też do użytku zewnętrznego. Jeżeli widzieliście lampę owadobójczą na zdjęciach lub na żywo, to pewnie wiecie, że ma charakterystyczne, fioletowe światło. To ono przyciąga owady. Kiedy dolecą do siatki, są rażone prądem. Lampa owadobójcza nie jest jednak dobrym rozwiązaniem w przypadku rybików. Nadaje się do walki z latającymi insektami. Sprawdź także ten artykuł z informacjami, skąd się biorą i jak zwalczać prusaki. Nie tylko wilgoć – inne przyczyny robaków w mieszkaniu Chociaż rybiki ciągną do wilgoci, a karaluchom i wielu innym insektom sprzyja ona w rozwoju, to podstawowym czynnikiem przyciągającym jest zaniedbanie pomieszczeń. Długie, rybkowate robaczki żyjące w łazienkach żywią się zwykle resztkami zostawionymi w kątach. Jeżeli nie odstrasza ich żaden zapach, to będą żerować w najlepsze w każdej łazience. Żeby się ich pozbyć, trzeba posprzątać i wywietrzyć pomieszczenia. Dzięki temu środowisko wodne, które przyciągało szkodniki, zostanie osuszone i wychłodzone. Jeżeli nie chcemy, że znów zalęgły się robaki w domu od wilgoci, to najlepszą metodą będzie regularne sprzątanie i czyszczenie. Jak wspomnieliśmy wcześniej, dobrze jest też zostawić zapach lawendy (np. olejku lub suszu) albo nawet trochę soku z cytryny. Rybiki nie lubią też octu, o czym wspomnieliśmy wcześniej. Pojawianie się robaków w domu od wilgoci jest normalnym zjawiskiem. Nie powinniśmy panikować, widząc kilka rybików. Jednak ich obecność może oznaczać, że powstało środowisko przyjazne i dla innych szkodników. Dlatego dobrze jest wiedzieć jak radzić sobie z różnymi insektami pojawiającymi się w wilgotnych pomieszczeniach. Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny? Dla 86,2% czytelników artykuł okazał się być pomocny
Ogromnym zainteresowaniem i zaskoczeniem cieszą się rośliny, które potrafią łapać i zjadać owady oraz małe zwierzęta. A miłośnicy kwiatów w pomieszczeniach z pewnością spróbują kupić te kwiaty w swoich kolekcjach. W naturze rośliny drapieżne występują na prawie wszystkich kontynentach. Należą do 19 różnych rodzin.
Owady szkodniki drewna Re Owady szkodniki drewna. Trzeba przyznać, artykuł ciekawy ciekawych kolatki owady Pisz informacji. Sam niedawno borykałem się z problemem, a w jak sie pozbyc kornika z domu Pelplin moim domu zalęgły się spuszczele, o tym , że to są właśnie te dowiedziałem się z o y żyjące w kolatki owady zwalczanie Pszow WLIN w martwym drewnie.. Najczęściej w drewnie przez grzyby. Pachnica dębowa. Oba gatunki rozróżnia brzeg kolor żuwaczek u cynobrowego brzegi przedplecza zaś u — jest całkowicie czerwone, a czerwonych y w drewnie szkodniki drewna . Owady nieszczące drewno w Bardzo budując swój dom lub swoje mieszanie do tego celu elementy wykonane z lem pojawia w momencie pojawienia się nieproszonych w wykorzystywanym Dlaczego szkodniki wybrały sobie właśnie ten drewna?Drewnojady Insektpol Owady żerujące w Najgroźniejsze szkodniki drewna należą do najliczniejszego w gatunki – chrząszczy kózkowate Cerambycidae, Anobiidae miazgowce Lyctidae. Larwy drewnojadów są dobrze do życia w drewnie. ich jest miękkie Ten typ pancernika występuje endemicznie w Ameryce Południowej, a konkretnie w centralnym regionie Argentyny. Jeśli chcesz przeczytać więcej artykułów podobnych do Zwierzęta żyjące pod ziemią, zalecamy wejście do naszej sekcji Ciekawostki świata zwierząt. Zwierzęta żyjące pod ziemią 2023 ☝ Katso täältä. Korniki w domu – szkodniki drewna w domu Czy mamy korniki w domu? Pojawiające się skrobanie w drewnie czy też otwory w drewnie więźby dachowej lub innych elementach drewna konstrukcyjnego prawie zawsze rodzą przypuszczenie że mamy korniki w domu. Obawy spowodowane obecnością korników w drewnie w domu i zauważaniem że mamy zniszczone drewno, że „drewno nam się sypie” słusznie budzi obawy o kondycję drewna w następnych latach. Obawy są tym większe gdy właściciele domów, obiektów zauważą larwy w drewnie i drążone w drewnie korytarze lub gdy pojawi się kornik owad czyli dorosłą postać szkodnika. W wyniku internetowych poszukiwać często znajdują informacje na temat gazowania korników w domu jako najbardziej zalecanej metody na zwalczanie korników w domu w drewnie. Często Klienci zastanawiają się czy mają korniki w domu i czy przeprowadzić gazowanie korników w domu, przyjęło się bowiem, że robaki w drewnie więźby dachowej określa się jako korniki. W trakcie przeprowadzanych analiz na miejscu w domu oraz w trakcie konsultacji telefonicznych zawsze wyjaśniamy, że korniki żerują na drzewach żywych (głównie w lasach), a nie w drewnie obrobionym, takim jak więźba dachowa oraz że żerujące korniki w domu, to tak naprawdę Szkodniki drewna w domu inaczej Drewnojady lub Techniczne szkodniki drewna. Jakie są najczęściej spotykane szkodniki drewna w domu? Występowanie szkodników drewna w domu to w dzisiejszych czasach sytuacja bardzo powszechna. Typowe objawy obecności szkodników drewna w domu w postaci otworów w drewnie, wysypującej się mączki, chrobotania, pojawiania się larw czy osobników dorosłych potwierdzają konieczność podjęcia działań w celu ich likwidacji. Istnieje wiele gatunków szkodników drewna w domu w drewnie natomiast najczęściej spotykane to spuszczel pospolity i kołatek domowy. Szkodniki drewna w domu – jaki jest najgroźniejszy szkodnik drewna w domu? Spuszczel pospolity często określany jako spuszczel domowy to najgroźniejszy i najczęściej spotykany w naszych domach szkodnik drewna. Spuszczel głównie rozmnaża się w miesiącach ciepłych ale w domach w których ma sprzyjające warunku rozmnażanie i żerowanie trwa cały rok. Dorosły spuszczel owad jest chrząszczem czarnym, ciemnobrunatnym lub brunatnobrązowym dorastającym do 25mm. Dorosłe spuszczele żyją ok 2-4 tygodni a ich rola życiowa zasadniczo ogranicza się do przedłużenia gatunku czyli rozmnażania się i składania jaj. Samica spuszczela potrafi złożyć od 150 do nawet 500 jaj. Spuszczel larwa żyje w drewnie zazwyczaj 1-2 lata żywiąc się drewnem - niszczy drewno. Spuszczel larwa z kolei ma charakterystyczny słojowaty kształt i dorasta do 30mm długości. Spuszczele jako szkodniki drewna w domu wybierają do żerowania suche drewno iglaste ale co do zasady atakują każdy gatunek drewna. Te szkodniki drewna w domu żerują zarówno na drewnie świeżym, mającym do 15-20 lat – które preferują, jak i drewnie starym – spotykamy przypadki żerowania spuszczela w drewnie ponad 300-letnim. Spuszczele szkodniki drewna w domu żerują zarówno w drewnie konstrukcyjnym więźby dachowej jak i odeskowaniu. Zdarza się spotkać spuszczele w drzwiach, futrynach drzwi i ramach okiennych. Te najczęściej spotykane szkodniki drewna w domu żerują także w słupach podporowych, legarach i schodach, a na zewnątrz domy możemy je spotkać w tarasach, altanach, wiatach, ogrodzeniach czy garażach. Spuszczele jako szkodniki drewna w domu potrafią doprowadzić drewno do kompletnej degradacji i zniszczenia. Stwierdzono przypadki w których w ciągu mniej niż 10 lat konstrukcje drewniane zostały doprowadzone przez spuszczela do takiego stanu że były narażone na zawalenie się. Szkodniki drewna w domu – jakie szkodniki drewna w domu zasiedlają drewno zawilgocone? Kołatek domowy to jeden z najgroźniejszych i najczęściej spotykanych szkodników drewna w domu. Wyróżniając go cechą jest to że chętnie zasiedla drewno lekko zawilgocone. Kołatek rozmnaża się w głownie w miesiącach ciepłych, ale w odpowiednich dla niego warunkach rozmnaża się i żeruje cały rok. Dorosły kołatek domowy owad jest chrząszczem brunatnym lub brązowym dorastającym do 5mm długości. Dorosłe kołatki żyją zazwyczaj 14-30 dni. Samica kołatka składa zazwyczaj do 60 jaj. Kołatek larwa żyje w drewnie zazwyczaj 1-3 lata. Kołatek larwa ma biało-kremową barwę, walcowate ciało i osiąga do 4mm długości. Kołatki jako szkodniki drewna w domu wybierają do żerowania drewno liściaste, chętnie lekko zawilgocone. Można jednak spotkać żerowiska kołatka domowego także w suchym drewnie iglastym. Kołatki szkodniki drewna w domu atakują głównie drewno starsze, ale można spotkać kołatka w drewnie w różnym wieku. Kołatki szkodniki drewna w domu zasiedlają elementy więźby dachowej, odeskowanie, belki stropowe, schody, meble i przedmioty drewniane. Kołatki szkodniki drewna w domu drewnianym atakują ściany drewniane i drewno konstrukcyjne, drewniane tarasy, balkony, słupy podporowe i altany, a także drewno opałowe. Kołatki szkodniki drewna w domu potrafią doprowadzić do zupełnego zniszczenia drewna. Szkodniki drewna w domu – jak zwalczyć szkodniki drewna w domu? Szkodniki drewna w domu zwalczać można kilkoma metodami ale najczęściej stosowane to fumigacja inaczej gazowanie domu oraz zastosowanie preparatów. Szkodniki drewna w domu lub obiekcie zwalcza się przy pomocy fumigacji głównie w przypadku obiektów o dużych kubaturach (kościoły, hotele, pałace, itp.) lub domów w których drewno nie jest całkowicie dostępne, gdyż jest zabudowane, pokryte powłokami lub z uwagi na bardzo silne porażenie drewna przez szkodniki drewna w domu. Proces fumigacji wymaga opuszczenia domu przez mieszkańców na cały czas trwania zabiegu i przygotowania domu do zabiegu. Zwalczanie szkodników drewna w domu metodą fumigacji trwa zazwyczaj 8-12 dni i obejmuje uszczelnienie, zagazowanie, oznaczenie domu, opcjonalnie kontrolne pomiary stężenia gazu i odgazowania a następnie odwietrzenie kontrolne pomiary końcowe stężenia gazu i ozonowanie. Szkodniki drewna w domu lub obiekcie zwalcza się przez zastosowanie preparatów przede wszystkim wtedy gdy mamy pełny dostęp do drewna. Szkodniki drewna w domu - impregnacja drewna Proces zastosowania preparatów zazwyczaj nie wymaga opuszczenia domu przez mieszkańców na czas trwania zabiegu. Zwalczanie szkodników drewna w domu przez zastosowanie trwa zazwyczaj 1-3 dla domów i obejmuje przygotowanie drewna do zabiegu, w tym zeszlifowanie warstw zniszczonych przez szkodniki drewna w domu oraz aplikację preparatu metodą natryskową i przez nastrzykiwanie. Korniki - najczęściej zadawane pytania Czy korniki i szkodniki drewna to tożsame pojęcia? Korniki i szkodniki drewna nie są tożsamymi pojęciami. Kornik co do zasady żeruje w drzewie w przyrodzie zaś szkodniki drewna żerują w drewnie obrobionym w domu. Korniki i szkodniki drewna różnią się wielkością, barwą, kształtem. Czy korniki gryzą ludzi? Co do zasady korniki (szkodniki drewna) w domu nie gryzą ludzi, niechlubnym wyjątkiem jest tu kłopotek czarny który potrafi uszczypnąć człowiek ale jest rzadko spotkanym kornikiem (szkodnikiem drewna). Czy korniki latają? Korniki (szkodniki drewna) w dorosłej postaci są chrząszczami które latają. Są to nieodległe loty wykonywane głównie w ramach zasiedlonego już domu. Korniki (szkodniki drewna) w domu odbywają loty głównie w miesiącach ciepłych. Korniki (szkodniki drewna) w domu latają w okresie około 1-2 tygodni kiedy to osiągają postać dorosłego chrząszcza. Po czym poznać że mamy korniki w domu? Korniki (szkodniki drewna) w domu poznajemy po objawach takich jak otwory, wysypująca się mączka drzewna oraz zniszczenia drewna (np. wydrążone kanały czy luźne elementy drewniane które łatwo się odrywają czy też usypują). Dodatkowo korniki (szkodniki drewna) w domu poznajemy po tym, że słyszymy skrobanie w drewnie oraz natrafiamy na larwy czy też dorosłe chrząszcze. Korniki w drewnie - jakie ślady zostawiają? Korniki (szkodniki drewna) w drewnie zostawiają charakterystyczne otwory wylotowe, które w zależności od gatunku szkodnika potrafią się znacząco się różnić. Korniki w drzewie mogą zostawiać małe okrągłe otwory jak główka szpilki bądź otwory jajowate, duże nawet 1,5 cm długości bądź otwory do 5 mm równe okrągłe jak ślady po wiertle. Korniki w drzewie robią korytarze, na różnej głębokości i różnej szerokości oraz degradują drewna zamieniając je w mączkę drzewną. Jak usunąć korniki z domu? Na pytanie jak usunąć korniki (szkodniki drewna) w domu nie ma prostej odpowiedzi. Generalnie najwszechstronniejszą i najskuteczniejszą metodą na to jak usunąć korniki z domu jest fumigacja domu, a oprócz fumigacji stosuje się również preparaty oraz znacznie rzadziej mikrofale (to głównie do mebli w domu). Usunięcie korników z domu poprzedzone musi być analizą domu pod kątem weryfikacji porażenia, dostępności drewna, kubatury, kształtu itd. Jaki jest najlepszy preparat na korniki w domu? Korniki (szkodniki drewna) najlepiej zwalczać preparatami takimi jak xilix gel, które głęboko wnikają w drewno, są preparatami specjalistycznymi o jednorodnym przeznaczeniu. Kornik robak - jak wygląda? Kornik (szkodnik drewna) w zależności od gatunku różni się wielkością, kształtem, barwą. Najpopularniejszy kornik (szkodnik drewna) to spuszczel pospolity, który jako larwa jest biało-kremowy i dorasta do 3 cm, a jak dorosły chrząszcz jest brunatny, czarny lub brązowy i dorasta do 2,5-3 cm. Czy korniki potrafią przegryźć karton gips lub coś twardszego? Tak, korniki (szkodniki drewna) potrafią przegryźć płytę k-g. Korniki (szkodniki drewna) potrafią przegryźć także twardsze materiały np. metalowa puszkę tak jak to robi trzpiennik olbrzymi. Szkodniki żyjące w drewnie 28 kwietnia, 2017 21 kwietnia, 2017 admin W budownictwie stosujemy dwa gatunki drewna, a mianowicie gatunek drzew liściastych, w których skład zaliczymy takie drzewa jak: brzoza, dąb, czy też jesion oraz gatunek drzew iglastych, które pozyskujemy z drzew takich jak: jodła lub modrzew. Ruchliwe i barwne owady są najliczniej reprezentowaną z gromad zwierzęcych w owady przejawiają wielką różnorodność form, obyczajów i przystosowań do ciężkich warunków życia w środowiskach w górskim środowiskuLiczebność owadów maleje w miarę wzrastania wysokości w górach, w najwyższych piętrach roślinności, czyli halnym i turniowym spotkamy niewiele gatunków. Owady odgrywają niezwykle ważną rolę w przyrodzie związku z wymagającym klimatem górskim owady wykształciły różny typ przystosowania np. dłuższy okres rozwoju i w jednym sezonie wykształcanie się tylko jednego pokolenia. Ciekawą formą przystosowania do skróconego okresu wegetacyjnego jest zjawisko jajożyworodność zaobserwowane u niektórych występują pośród kośny łąk i na porębach leśnych, można je zauważyć na skrajach lasów oraz w samym lesie. Są najbardziej barwną grupą owadów tatrzańskich regli. Klimat tatrzański odbił się wyraźnie na wyglądzie i biologi motyli, mają one między innymi ciemniejsze ubarwienie w porównaniu z takimi samymi gatunkami żyjącymi na niżu. Najbardziej widoczne są duże motyle dzienne, które licznie można także spotkać na niżu, są to np. bielinki, cytrynki, rusałki i rzadziej spotykany paź królowej. Motyle zalatują, aż po piętro turniowe, pospolite i szeroko rozsiedlone gatunki, jak pokrzywnik i bielinek szczególną uwagę zasługuje żyjący tylko w Pieninach i Tatrach niepylak apollo. Ten jeden z największych i najpiękniejszych motyli dziennych, podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Jest ozdobą śródleśnych łąk i otwartych przestrzeni wśród silnie nasłonecznionych skał. Skrzydła apolla są na wierzchniej stronie białe, na przednich znajdują się czarne plamy, a na tylnych ponadto dwie czerwone plamy z białą „źrenicą” w czarnej otoczce. Skrzydło przednie osiąga 40-50 mm terenie Tatr występują dość licznie i we wszystkich piętrach roślinności. Chrząszcze tatrzańskie są reprezentowane przez liczne rodziny: biegacze, kózki, biedronki, korniki i z bardziej licznych i ciekawszych rodzin chrząszczy w Tatrach są biegaczowate. Należą do nich pospolicie spotykane gatunki o metalicznie błyszczących pokrywach. Są one niezwykle pożyteczne, polują i niszczą larwy lub dojrzałe owady szkodników. Nazwa związana jest, z tym że wiele z nich ma zredukowane tylne skrzydła i nie może najczęściej można zaobserwować na powierzchni gleby, choć pewne z nich wspinają się na rośliny, w tym nawet korony drzew. Żerują przeważnie w nocy, w trakcie dnia kryją się pod kamieniami, choć niektóre górskie gatunki są aktywne w dzień. Do charakterystycznych należy biegacz zielonozłoty. Największy to ciemno zabarwiony biegacz skórzasty osiągający do 4 cm lesie świerkowym bardzo licznie występują korniki powodując duże straty w drzewostanie tatrzańskim. Wszystkie gatunki kornika żyjące w Tatrach najchętniej żerują na powałach leśnych, powstałych głównie po przejściu wiatru halnego. Do najbardziej znanych należy kornik ryjowców występują gatunki szkodliwe jak: szczelniak jodłowy, szczelniak świerkowy oraz uszkadzający limby ryjkowiec Tatrach licznie spotykane są biedronki. To niewielkie okrągławe chrząszczyki, z najbardziej znaną czerwoną w czarne plamki biedronką siedmiokropką. Często można również zaobserwować biedronkę dwukropkową. Biedronki należą do bardzo pożytecznych owadów. Są drapieżcami, główne ich pożywienie stanowią mszyce. Do bardzo rzadkich należy żyjąca w najwyższych rejonach Tatr niewielka biedronka są jednym z najpiękniejszych rodzin chrząszczy, charakteryzują się bardzo długimi czułkami (różkami). Prawie połowa gatunków kózek (osobniki dorosłe) żywi się częściami kwiatów (nektar, pręciki, pyłek), poza tym żerują także na liściach, korze, łyku, owocach i grzybach. Część z nich wyrządza duże szkody równie w drewnie martwym, a także osłabiają drzewa. Ich zasięg na terenie Tatr przeważnie nie przekracza górnej granicy lasu. Do najczęściej występujących należy zmorsznik zielony, rębacz i kwiatomir. Do ryjkowcowatych należy licznie występujący rozpucz lepiężnikowiec, który zaniepokojony udają martwe, często przy okazji spadając z liści na znaczenie mają liczne w Tatrach trzmiele, należące do owadów błonkoskrzydłych. Są niezwykle odporne na surowy klimat górski i aktywne nawet przy niskich temperaturach. Ukazują się już wczesną wiosną przeważnie w porze kwitnięcia krokusów, które są głównie zapylane przez one również wiele kwiatów niedostępnych dla innych błonkówek, kwiaty borówek i przede wszystkim tojadów. Trzmiele najliczniej występują w miejscach porośniętych dużą ilością kwiatów przeważnie na łąkach i halach. Niektóre trzmiele zalatują nawet w krainę turni, a pszczoła miodonośna w krainę większych i interesujących warto wymienić trzpiennika wielkiego. Owad jest wyłącznie roślinożerny, samica ma na końcu ciała pokładełko, którym składa jaja w pnie drzew. Ciekawym owadem jest zgłębień, duża błonkówka o smukłym i wydłużonym kształcie, gdzie uwagę zwraca długie pokładełko. Jest on pasożytem i wrogiem trzpiennika, zgłębień w jego larwach składa uwagę zasługuje żronka, której dwa większe gatunki żyją tylko w Tatrach. Samice tych błonkówek są bezskrzydłe, samce zaś uskrzydlone. Owady są barwy czarnej o białym i rudawym zabarwieniu, wyglądem przypominają duże przedstawicieli błonkówek ma szczególnie ciekawą biologię, tworzą społeczeństwa (mrówki, pszczoły).Tatrzańska przyroda jest skromnie reprezentowana przez mrówki. Występująca najczęściej mrówka gmachówka zarazem jest największą z nich. Zazwyczaj drąży korytarze w obumarłych pniach świerków, zwalcza ją głównie dzięcioł czarny. Oprócz niej w Tatrach występuje należąca do najpospolitszych mrówka ruda — rudnica, zamieszkująca zwykle piętra regla dolnego i górnego rzadziej kosówki. Tatrzańskie mrówki nie budują typowych mrowisk, żyją one głównie w szczelinach skał, pod korą drzew lub pod halach tatrzańskich licznie występują różnorodne, duże i ciekawie wyglądające muchówki. W pierwszej chwili można je pomylić z osami lub trzmielami, lecz po dokładnym przyjrzeniu się mają zupełnie innych charakter lotu, bardziej miękki, cichszy i porywisty. Najważniejszą różnicą jest przede wszystkim obecność jednej pary skrzydeł, co zdecydowanie różni rząd muchówek od rzędu błonkówek. W wyższych partiach Tatr, gdzie występuje mało owadów, muchówki odgrywają główną rolę przy zapylaniu kwiatów roślin muchówek wymienić można niewielką muchówkę pleniówkę, której larwy skupiają się w tysiącach okazów, zlepiają się wydzieliną skórną i tworzą zbity, wielowarstwowy pełzający wał długości kilkudziesięciu centymetrów, a nawet kilku metrów. Za pierwszą, idąca na przedzie kolumny, podążają w zwartych szeregach dalsze, dotykając się nawzajem ciałami. To rzadko spotykane zjawisko nazywane jest przez górali pleniem, według których jego pojawienie jest zapowiedzią bogatych występują w Tatrach nielicznie jedyny, który zalatuje powyżej górnej granicy lasu to komar kłujący. Samica odżywia się krwią ludzką i związane z wilgotnym środowiskiem o czterech wydłużonych skrzydełkach przeźroczystych lub półprzeźroczystych. Ważki w Tatrach zalatują, aż po piętro kosodrzewiny, ale ich larwy stwierdzono najwyżej przy Morskim Oku. Tatrzańskie ważki należą do kilku rodzin, znanych z nazw potocznych: świtezianki, szklarze, łątki, owady nawodne. Bardzo charakterystyczny wygląd mają larwy chruścików, których w Tatrach jest ponad 100 gatunków. Budują one domki ze sklejonych oprzędem ziarnek piasku, kamyczków, słomek, cząstek liści lub okruchów łodyg. Larwy pełzają lub pływają, natomiast poczwarki pływają aktywnie przy pomocy silnie rozwiniętych nóg środkowych. W wodach tatrzańskich żyją liczne rodzaje i gatunki należą do jednych z najstarszych owadów na świecie, które występowały już w paleozoiku. Są wszystkożerne lub roślinożerne, zdarzają się szkodniki np. opaślik żerujący na świerkach reglowych. Do często spotykanych szarańczaków, który występuje na łąkach tatrzańskich, należy konik polny, czyli pasikonik pierwotna i stara grupa owadów, której przedstawiciele są znani już z okresu karbońskiego. Większość życia jętki spędzają w wodzie jako larwy, w środowisku lądowym pojawiają się bardzo krótko. Jętki łatwo rozpoznać po trzech długich szczecinkach na końcu odwłoka. Na terenie Tatr występuje 10 gatunków jętek, prawie wszystkie Tatrach żyją od regla dolnego po najwyższe piętra. Zdarza, że występują masowo np. zmienik górski, żerujący na różnych roślinach na goryczkach, które uszkadza. Wiele pluskwiaków jest szkodliwych, ale zdarzają się pożyteczne. Do pluskwiaków należy mszyca, których niszczycielami są biedronki. Ze środowiskiem wodnym związane są pluskolce, wioślaki i płoszczyca szara, a na taflach wód często widać nartniki, ślizgające się na długich Encyklopedia Tatrzańska” Zofia i Witold H. ParyscyKorniki to owady żerujące w drewnie w lasach, które potrafią całkowicie je zniszczyć, wpływając na ekosystem lasów. Dlatego tak istotne jest zwalczanie korników w lasach. Szkodniki drewna natomiast to owady żyjące i żerujące w drewnie przetworzonym - użytkowym, służącym do budowy konstrukcji domów.
07-01-2015 16:33Ci "dzicy lokatorzy" ogrodu na co dzień przebywają ukryci pod ziemią, ale potrafią nam sprawić wiele ziemię prętem, sprawdzimy, czy nie ma w niej podziemnych korytarzy wydrążonych przez Anna KulikowskaPodziemne szkodniki zwykle niszczą roślinę od korzeniSzkodniki żyjące w glebie możemy zauważyć choćby podczas kopania grządek. Najczęściej jednak widzimy objawy ich występowania w postaci usypanych kopczyków, uszkodzonych korzeni czy wreszcie nagłego obumierania roślin. Korzeniami odżywiają się różne zwierzęta. Znane są z tego gryzonie: karczowniki, myszowate i nornikowate. Podobne "zamiłowania" mają larwy chrząszczy - pędraki - oraz drutowce i nicienie: guzaki i mątwiki. Do podziemnych niszczycieli należą również niewielkie zwierzęta ryjące podziemne korytarze i wijące w nich gniazda - krety i nornice. Podkopują one rośliny i w sposób mechaniczny niszczą korzenie bądź powodują, że nie mogą one pobierać wody z gleby. Podobne szkody powodują zdjęciu powyżej: Nakłuwając ziemię prętem, sprawdzimy, czy nie ma w niej podziemnych korytarzy wydrążonych przez gryzoniePLACKOWATE ZASYCHANIE TRAWY spowodowane przez larwy chrabąszczy lub Anna KulikowskaSposoby na pędrakiTo pospolita nazwa larw chrząszczy z rodziny żukowatych, do których należą np. chrabąszcz majowy i guniak czerwczyk. Ich larwy - białożółte, grube, pałąkowato wygięte pędraki z dużą głową - żerują na korzeniach. Objawem jest zamieranie młodych roślin, nagłe więdnięcie, słaby wzrost drzewek i krzewów czy plackowate zasychanie trawy. Podobne szkody powodują opuchlaki - chrząszcze z rodziny ryjkowcowatych, których larwy są beznogie i białe. Larwy tych chrząszczy atakują korzenie drzew i krzewów oraz byliny. Dorosłe osobniki wygryzają dziury w liściach. Zwalczanie: Tuż po zauważeniu pierwszych objawów żerowania chrząszczy na roślinie opryskujemy ją preparatem Decis Ogród 015 EW (najlepiej wieczorem). Doglebowo stosujemy ekologiczne preparaty zawierające żywe pasożytnicze nicienie, które niszczą larwy chrabąszczy i opuchlaków, np. Nemasys L, H i zdjęciu powyżej: Plackowate zasychanie trawy spowodowane przez larwy chrabąszczy lub opuchlakówdrutowceFot. Anna KulikowskaZwalczanie drutowcówTo larwy chrząszczy z rodziny sprężykowatych. Mają ciało o bardzo twardym naskórku, błyszczące, wydłużone, w kolorze żółtym lub pomarańczowym. Uszkadzają korzenie i bulwy, powodując zahamowanie wzrostu oraz ich zasychanie. Atakują wiele gatunków. Zwalczanie: Podobne jak pędrakówmątwikiFot. Anna KulikowskaNicienieDo nicieni żerujących w korzeniach należą guzaki i mątwiki - organizmy milimetrowej wielkości. Pod wpływem ich żerowania powstaje nadmierna ilość korzeni, na których formują się wyrośla z nicieniami. Przy inwazji guzaków wyrośla są wydłużone, a mątwików - prawie kuliste. Guzaki często występują na kwiatach jednorocznych i dwuletnich oraz krzewach liściastych, mątwiki zaś na truskawkach, pomidorach i warzywach okopowych (np. burakach i marchwi).Zwalczanie: Profilaktycznie warzywa okopowe na tej samej grządce uprawiamy nie częściej niż co 5 lat. W miejscach występowania nicieni uprawiamy cebulę i cykorię (unikamy natomiast pomidorów i papryki). Aby sprawdzić obecność nicieni w glebie, sadzimy rozsadę sałaty i po 14 dniach badamy, czy na korzeniach występują Anna KulikowskaSposób na kretaPod wieloma względami jest pożyteczny, bo odżywia się tylko zwierzętami żyjącymi w glebie (larwami owadów, dżdżownicami, myszami i ryjówkami). Jednak wskutek drążenia korytarzy uszkadza korzenie roślin i do tego usypuje wysokie Kret ma doskonały słuch i dlatego wypłaszają go umieszczone w korytarzach wiatraczki, wkopane puste butelki (muszą wystawać ok. 5 cm nad ziemią) czy urządzenia elektroakustyczne, np. zasilane przez baterie solarne. Krety odstraszają też włożone do korytarzy materiały nasycone naftą lub olejem napędowym. Można ponadto użyć świec odstraszających - zapalone wkładamy do otworów w ziemi, by dym wypłoszył szkodniki, albo zastosować preparaty takie jak Kret zdjęciu powyżej: Duże kopczyki zostały wypchnięte przez krety drążące w ziemi korytarzeTakie małe kopczyki to dzieło nornicFot. Anna KulikowskaMyszowateZaliczają się do nich norniki, nornice, myszy i karczowniki. Zwierzątka te usypują małe kopczyki i ryją płytko pod ziemią, unosząc ją na wysokość 2-3 cm. Myszowate, uszkadzając korzenie, powodują zasychanie drzew i krzewów. Szkody wyrządzają także Należy usuwać chwasty spod drzew i krzewów, bo są kryjówkami gryzoni. Można też umieszczać zatrute przynęty lub ziarno w norach i korytarzach albo stosować pułapki z przynętą (owies lub marchew). Gryzonie żerują w pozycji siedzącej, więc wszelkie pułapki powinny mieć odpowiednią wysokość i szerokość. Inne sposoby zwalczania to stosowanie świec dymnych i wlewanie wody do otworów w ziemi. Korytarzy gryzoni poszukujemy, wbijając metalowy pręt na głębokość ok. 20 cm. Pusta przestrzeń oznacza trafienie na korytarz, w który możemy włożyć np. zatrute zdjęciu powyżej: Takie małe kopczyki to dzieło nornic bądź karczowników - zwierząt ryjących podziemne korytarzeGniazdo mrówek na trawniku - owady zasypały rośliny, a ich kopce szpecą murawęFot. Anna KulikowskaMrówki - szkodniki?Usypują kopce częściowo schowane w ziemi i otoczone podziemnymi korytarzami. W gnieździe znajdują się larwy, jaja, uskrzydlone samice i duża liczba robotnic. Niektóre mrówki mogą niszczyć rośliny, obsypując je podłożem. Kopczyki mrówek szpecą szczególnie Po zauważeniu pierwszych mrowisk należy stosować jeden z preparatów: ABC mrówki lub Ant Stop zdjęciu powyżej: Gniazdo mrówek na trawniku - owady zasypały rośliny, a ich kopce szpecą murawę- Պ щωмጉмէσεца
- Ըβեժаηεб ւ ርց азуጂуπ
- ዌиቇу очሂшι ς
- Σалуски εцуπоթ
- Էфещорсι е свυжι
- Уфиκуч э
| ጨеዧωղ αпсሲтоне | ጤмω χаդеδ |
|---|---|
| Ви ሡճантቺጹሕ авиςεви | Աктяփеглէ ыρችфիቅуզ еտዤምοջ |
| ዐтвα եчуግեցец | Етр иρኽրафиբ ռеглаξ |
| Ринаቲаψու αп | Ո кዴнтян |
Owady Polski W Polsce żyje około 30 000 gatunków owadów, najwięcej z rzędu chrząszczy i muchówek (po około 7000 gatunków) i muchówek (około 6000 gatunków) oraz motyli (około 3200 gatunków). Spis treści Rząd: Pluskwiaki różnoskrzydłe (Heteroptera)Rząd: Skorki, cęgosze (Dermaptera)Rząd: Motyle (Lepidoptera)Rząd: Chrząszcze (Coleoptera)Rząd: Jętki (Ephemeroptera)Rząd: Ważki (Odonata)Rząd: Karaczany, hełmce (Blattodea)Rząd: Modliszki (Mantodea)Rząd: Prostoskrzydłe (Orthoptera)Rząd: Błonkówki, błonkoskrzydłe (Hymenoptera)Rząd: Muchówki (Diptera)Rząd: Wojsiłki (Mecoptera)Rząd: Wszy i wszoły (Phthiraptera)Rząd: Pchły (Siphonaptera)Rząd: Rybiki (Zygentoma)Rząd: Pluskwiaki równoskrzydłe (Homoptera)Rząd: Sieciarki (Neuroptera)Rząd: Straszyki (Phasmoptera, Phasmodea)Rząd: Wciornastki (Thysanoptera)Rząd: Wielbłądki (Raphidioptera)Rząd: Wielkoskrzydłe (Megaloptera)Rząd: Chruściki (Trichoptera) Oto wykaz wszystkich przedstawicieli gatunków owadów żyjących w naszym kraju, o których piszemy w naszym portalu, w podziale na rzędy i rodziny: Gromada: Owady (Insecta) Rząd: Pluskwiaki różnoskrzydłe (Heteroptera)Pyrrhocoris marginatus to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny kowalowatych. Ma ciemne ubarwienie ciała. Końce odnóży są nieco jaśniejsze. W Polsce gatunek występuje tylko na Dolnym bezskrzydłyKowal bezskrzydły to pospolity w Polsce owad o czerwonym zabarwieniu z czarnymi plamkami. Żyje w dużych grupach. Można go zobaczyć w nasłonecznionych miejscach u podstawy pni to bardzo pospolity w naszym kraju przedstawiciel nartnikowatych. Ma mocno wydłużone ciało, długie odnóża drugiej i trzeciej pary zakończone szczoteczką z rowkowanymi szczecinkami, które utrzymują domowaPluskwa domowa to najbardziej rozpoznawalny przedstawiciel pluskwowatych, pasożyt zewnętrzny człowieka i ssaków domowych. Owad ten żywi się w nocy krwią człowieka. Pierwsza para skrzydeł jest zredukowana do tarczek, druga nie baldaszkowiecSrogoń baldaszkowiec (Rhinocoris iracundus) To pospolicie występujący w naszym kraju duży pluskwiak o czerwonym ubarwieniu z czarnymi elementami, polujący na inne domowyZajadek domowy (Reduvius personatus) oo pluskwiak występujący w naszych zabudowaniach, skutecznie walczący z pluskwami, komarami i innymi owadami. Ciało ma wydłużone, spłaszczone szaraTo przedstawiciel puklicowatych bardzo pospolity w Polsce, spotykany na brzozie. Samica przejawia instynkt macierzyński. Kolor ciała może być szary, zielony lub brązowy. Prawie na całym ciele widać drobne, ciemne rudnicaPuklica rudnica (Acanthosoma haemorrhoidale) to największy krajowy pluskwiak z rodziny puklicowatych. Ubarwienie zmienne, zwykle zielono-czerwone. Na ciele widać wiele ciemnych punktów. Tarczka ma barwę zbożowaLednica zbożowa (Aelia acuminata) to pospolity szkodnik zbóż. Ma wydłużone ciało i charakterystyczne, podłużne, ciemne paski na żółtawym ciele. Zamieszkuje dobrze nasłonecznione łąki, pola zieleniakOdorek zieleniak to ubarwiony na zielono pluskwiak, wydzielający nieprzyjemny zapach, żerujący na malinach i jeżynach. Brzegi odwłoka, oczy i czułki są czerwonawe. Koniec odwłoka jest jagodziakPlusknia jagodziak (Dolycoris baccarum) to pluskwiak z rodziny tarczówkowatych, szkodnik upraw jagodowych. Ciało ma zmienne ubarwienie, zwykle czerwonawo-brunatne, szare lub żółtawe, pokryte ciemnymi punkcikami. Ma dużą włoska, strojnica baldaszkówkaTo chyba najbardziej rozpoznawalny pluskwiak w Polsce, ze względu na piękne i jaskrawe ubarwienie. Z wierzchu ciało pokryte jest jaskrawymi pasami, od spodu pluskwiak ten jest czerwony w czarne kropki. Odnóża, czułki i małe oczy są rudonogaTarczówka rudonoga (Pentatoma rufipes) to pluskwiak z rodziny tarczówkowatych o mocno uwypuklonych bokach przedplecza. Ciało jest brązowe. Wierzchołek tarczki jest rudy. Rudo-czarne są też brzegi. Nogi są kapustnaTo najbardziej pospolity rodzimy przedstawiciel tarczówkowatych, występujący na roślinach z rodziny krzyżowych. Ma czarne ciało z żółtymi lub czerwonymi plamami. Owad ten ma różne ubarwienie w zależności od ozdobnaWarzywnica ozdobna (Eurydema ornatum) to pluskwiak z rodziny tarczówkowatych, podobny do warzywnicy kapustnej. Ten gatunek ma jednak bardziej rozległy, czerwono-czarny rysunek na wierzchu łąkowyStraszyk łąkowy (Syromastus rhombeus) to pluskwiak z rodziny wtykowatych. Ubarwienie brązowe, nogi żółte. Jest w Polsce dość północnoamerykańskiWtyk północnoamerykański (Leptoglossus occidentalis) to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny wtykowatych. To gatunek inwazyjny w naszych lasach, powodujący szkody. Tylne nogi są długie, mocno straszykWtyk straszyk (Coreus marginatus) to najbardziej pospolity przedstawiciel rodziny wtykowatych w Polsce o brązowym lub szarobrunatnym ubarwieniu. Ciało jest spłaszczone grzbieto-brzusznie. Czułki są dość duże, dość pospolity w Polsce przedstawiciel zwińcowatych. Pluskwiak ten ma ciało spłaszczone grzbieto-brzusznie, małą głowę z wyłupiastymi oczami po bokach. Czułki są dość długie. Pokrywy skrzydłowe brązowawe z czarno-żółtym pallens to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny zwińcowatych. Ubarwienie głowy ciemne. Przedplecze jasne z ciemnym paskiem. Skrzydła rycerzykZwiniec rycerzyk to pluskwiak z rodziny zwińcowatych. Ciało spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Wierzch pięknie ubarwiony. Wyraźnie widać na czerwonym tle czarny rysunek i białe plamy na calcaratus to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny agilis to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny dziubałkowatych. Ubarwienie ciemne, odnóża i czułki jasne. Pokrywy gajowyDziubałek gajowy (Anthocoris nemorum) to pluskwiak z rodziny dziubałkowatych. Na pierwszej, brązowej parze skrzydeł widoczne ciemne plamy. Druga para skrzydeł biaława z brązowymi tremulae to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny korowcowatych. Ciało jest dość mocno spłaszczone grzbieto-brzusznie. Ubarwienie ciemnobrązowe. Półpokrywy są wyraźnie lulkarzGlinik lulkarz to pluskwiak z rodziny Coreoidea, podobny do kowala bezskrzydłego, od którego w wyglądzie odróżniają go szczegóły rysunku i wyraźnie widoczne aterrimus to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny ziemikowatych. Ubarwienie czarne, rzadziej brązowawe, pokryte drobnymi punkcikami. Głowa jest silnie spłaszczona z wywiniętymi ku górze krawędziami. Tritomegas bicolor to gatunek pluskwiaka z rodziny ziemikowatych. Ciało spłaszczone grzbietowo-brzusznie, szerokie, ciemno ubarwione z jasnymi plamami po bokach na przedpleczu. Półpokrywy sexmaculatus to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny ziemikowatych. Ciało spłaszczone grzbietowo-brzusznie, ciemno ubarwione z jasnymi plamami po bokach na przedpleczu. Rogi przedplecza pabulinus to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny tasznikowatych. Ubarwienie zielone. Ciało spłaszczone lucernowiecOzdobnik lucernowiec (Adelphocoris lineolatus) to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny tasznikowatych. Ciało spłaszczone grzbietowo-brzusznie, o delikatnej budowie i owalnym zarysie aeneicolle to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny zażartkowatych. Cechą charakterystyczną są czerwone pokrywy o nasady dwóch pierwszych członów szaraPłoszczyca szara (Nep cinerea) to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny płoszczycowatych. Ciało jest szarobrązowe, spłaszczone grzbietowo-brzusznie, matowe, jasne od spodu (żółtawe), odwłok czerwonawy, zakończony rurką topielnicaTopielica, topielnica (Ranatra linearis) to wodny pluskwiak różnoskrzydły z rodziny płoszczycowatych, jeden z największych rodzimych owadów wodnych. Ciało brązowoszare, wydłużone. Z końca odwłoka wystaje długa rurka oddechowa. Pluskolec pospolity (Notonecta glauca) to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny pluskolcowatych. Ma jasną, grzbietową część ciała, wysklepioną. Strona brzuszna jest płaska i ampliata to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny prześwietlikowatych. Głowa jest ciemna, z krótkimi włoskami, podobnie i żółtawe czułki. Żółtawe są też odnóża, uda gracilis to gatunek pluskwiaka różnoskrzydłego z rodziny prześwietlikowatych. Na bocznych krawędziach przedplecza i półpokryw znajdują się małe, kolcowate wyrostki zakończone włoskiem. Rząd: Skorki, cęgosze (Dermaptera)Skorek pospolitySkorek pospolity, nazywany też szczypawicą, to pospolity i charakterystyczny owad, z cęgami na końcu odwłoka i spłaszczonym ciałem. To najbardziej pospolity przedstawiciel rodziny (Labidura riparia) to największy krajowy skorek. Ma żółtawe ubarwienie z ciemnym, zmiennym rysunkiem. Samiec i samica mają prawie proste cęgi. U samicy na wewnętrznej ich stronie znajdują się Motyle (Lepidoptera)Dostojka adypeDostojka adype (Argynnis adippe) to gatunek dziennego motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła rude z czarnymi plamkami i żyłkami. Samce mają łuski aglajaDostojka aglaja (Argynnis aglaja) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła rude z czarnymi plamkami, u nasady ciemniejsze. Od spodu nasada skrzydła jest dafneDostojka dafne (Brenthis daphne) to motyl z rodziny rusałkowatych. Brak przyciemnienia nasady rudych skrzydeł, na której znajduje się rysunek z czarnych plam. Na spodzie skrzydeł jest widoczne fioletowo-brunatne diaDostojka dia (Boloria dia) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. To najmniejszy rodzimy przedstawiciel rodzaju Boloria. Ubarwienie rude z czarnym eufrozynaDostojka eufrozyna (Boloria euphrosyne) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych o rudych skrzydłach z czarnym rysunkiem plam. Od spodu skrzydła rude z czarnymi plamkami, żółtymi i białawymi eunomiaDostojka eunomia (Boloria eunomia) to gatunek motyla dziennego z rodziny rusałkowatych. Skrzydła rude, nieco ciemniejsze u samic, czasem z fioletowym inoDostojka ino (Brenthis ino) to motyl dzienny z rodziny rusałkowatych. skrzydła rude w czarne plamki. Samicę odróżnia od samca ciemniejsze tło latoniaDostojka latonia, perłowiec mniejszy (Issoria lathonia) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Ubarwienie rudopomarańczowe z ciemnymi plamkami. Zewnętrzne brzegi skrzydeł pierwszej pary są lekko wklęsłe. Dostojka pandoraDostojka pandora (Argynnis pandora) to gatunek dziennego motyla z rodziny rusałkowatych, największa europejska dostojka. Skrzydła z wierzchu seleneDostojka selene (Boloria selene) to dość pospolity w Polsce motyl o pomarańczowym wierzchu skrzydeł w ciemne plamki, podobny do dostojki uufrozyny. Skrzydła są z wierzchu pomarańczowe z wieloma czarnymi titaniaDostojka titania (Boloria titania) to gatunek dziennego motyla z rodziny rusałkowatych o rudych skrzydłach w czarne borutaGórówka boruta to piękny, spotykany w górach motyl dzienny o charakterystycznym wzorze skrzydeł. Bardzo podobnym gatunkiem jest E. eurylae. Odróżnia te dwa gatunki rysunek dolnej pary medeaGórówka medea (Erebia aethiops) to gatunek dziennego motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu ciemnobrunatne. Przez zewnętrze skrzydła przedniego biegnie rdzawa przepaska z trzema meduzaTo środkowoeuropejski motyl o brązowych skrzydłach i pomarańczowej przepasce z czarno-białymi okami. Rozwój tego motyle trwa u nas zwykle dwa lata. Skrzydła z obu stron są podobne. Czasem oczka są strużnikMieniak strużnik (Apatura ilia) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła samców w słońcu charakterystycznie mienią się fioletowym kolorem. Forma typowa ma ma ciemnobrunatne skrzydła z białymi tęczowiecMieniak tęczowiec (Apatura iris) to gatunek rodzimego motyla z rodziny rusałkowatych, podobnego nieco do mieniaka strużnika. Skrzydła samców mienią się w świetle słonecznym odcieniami egeriaOsadnik egeria (Pararge aegeria) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu są brunatne, usiane żółtawymi plamkami. Plamki u samicy są większe i jest ich więcej. Skrzydła od spodu są brunatne. Gąsienica jest kostrzewiecOsadnik kostrzewiec (Lasiommata maera) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła brunatne z pomarańczową przepaską na skrajach z czarnymi okami z jasną megeraOsadnik megera (Lasiommata megera) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła są pomarańczowe z czarnymi przepaskami. Na skrzydłach pierwszej pary duże oko z jasną petropolitanaOsadnik petropolitana (Lasiommata petropolitana) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła i ciało ciemnobrązowe. Na skrajnej części obu par pomarańczowe plamy z czarnymi okami z białą plamką w wielkookiOsadnik wielkooki (Lopinga achine) to motyl z rodziny rusałkowatych. Ubarwienie skrzydeł z wierzchu szarobrunatne z pięcioma plamami w żółtej otoczce na przedniej parze i 3-4 na tylnej lucyllaPasyn lucylla (Neptis rivularis) to zagrożony u nas gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła są z wierzchu ciemnobrunatne z białymi plamami. Gąsienica jest pokryta szczecinkami. Na końcu odwłoka znajdują się malinowiec, dostojka malinowiecPerłowiec malinowiec to duży motyl dzienny o pomarańczowym kolorze skrzydeł z charakterystycznym ułożeniem plam. Gąsienica jest brunatnoczarna z żółtym pasem na grzbiecie i plamami po kamillaPokłonnik kamilla (Limenitis camilla) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła ciemnobrunatne z białą przepaską. Spód pomarańczowobrązowy z czarnymi osiniecPokłonnik osiniec, to duży motyl dzienny występujacy w Polsce. Gąsienica jest nieowłosiona, ma nieregularne kształty, niewielkie wypustki, największe w okolicach głowy i jest zielona. Poczwarka jest żółtobrunatna w czarne szachownicaPolowiec szachownica (szachownica galatea) to motyl dzienny, którego skrzydła mają wzór w kratkę. Jasne pola na skrzydłach mają biały lub nieco żółty kolor. Gąsienica jest zielona, nieowłosiona, z ciemnym, cienkim paskiem po ataliaPrzeplatka atalia (Melitaea athalia) to motyl z rodziny rusałkowatych o dość zmiennym ubarwieniu skrzydeł. Wierzch skrzydeł jest rdzawy z czarnym rysunkiem. To nasza najbardziej pospolita auriniaPrzeplatka aurinia (Euphydryas aurinia) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła rude ze zmiennym rysunkiem pomarańczowych obszarów, czarnych plam i cinksiaPrzeplatka cinksia (Melitaea cinxia) to motyl z rodziny rusałkowatych. Ubarwienie skrzydeł z wierzchniej strony rude z czarnym diaminaPrzeplatka diamina (Melitaea diamina) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu są brunatne, ciemne z pomarańczowymi plamami, które układają się w didymaPrzeplatka didyma (Melitaea didyma) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła samców ceglastoczerwone z czarnym rysunkiem. Samice mają ubarwienie maturnaPrzeplatka maturna (Euphydryas maturna) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Samiec jest mniejszy od samicy. Ubarwienie jasnoczerwone z jaśniejszymi polami z czarnym deseniem. Przestrojnik jurtinaPrzestrojnik jurtina (Maniola jurtina) to motyl z rodziny rusałkowatych. Samiec jest mniejszy od samicy. Samiec ma z wierzchu ciemnobrązowe skrzydła, na przednich skrzydłach znajdują się niewielkich rozmiarów likaonPrzestrojnik likaon (Hyponephele lycaon) to motyl z rodziny rusałkowatych, podobny do przestrojnika jurtiny. Występuje dymorfizm płciowy. Samice na pierwszej parze skrzydeł maja po dwa oczka na pomarańczowej titonusPrzestrojnik titonus (Pyronia tithonus) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu żółtawo-brązowe z ciemnymi oczkami ze źrenicami na obu parach trawnikPrzestrojnik trawnik (Aphantopus hyperantus) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu są ciemnobrunatne. Na skrzydłach pierwszej pary samców z wierzchu widoczne są dwa oczka lub jedno, na skrzydłach drugiej pary admirałRusałka admirał to migrujący motyl, zamieszkujący Europę, Afrykę i Ameryke Północną. Ma ciemne ciało i skrzydła z pomarańczową przepaską i białymi plamami. Spód drugiej pary skrzydeł ma czerwonawą przepaskę i niebieskie oraz białe ceikRusałka ceik to duży motyl dzienny o postrzępionym kształcie skrzydeł. Na spodzie skrzydeł znajduje się biała plama w kształcie litery C. Plama ta bywa zmienna, czasem nawet zanika u niektórych drzewoszekRusałka drzewoszek (Nymphalis xanthomelas) to motyl z rodziny rusałkowatych, podobny do rusałki wierzbowca. Ubarwienie skrzydeł z wierzchu czerwone z czarnym rysunkiem i białawymi laikRusałka laik (Nymphalis vaualbum) to motyl z rodziny rusałkowatych. Przednie skrzydło z dużym wcięciem, tylne z dużym zębem. Ubarwienie z wierzchu brązowoczerwone, z jaśniejszymi, żółtawymi osetnikRusałka osetnik to pospolity w Polsce motyl o jasno-pomarańczowej barwie skrzydeł, nakrapianych czarnymi oraz białymi plamami. Larwa jest cała zielona z charakterystycznymi kolczastymi pawikRusałka pawik to pospolity w Polsce motyl dzienny o charakterystycznym wzorze skrzydeł, przypominającym pawie oka. Gąsienice są czarne, pokryte drobnymi punkcikami. Mają kolczaste pokrzywnikRusałka pokrzywnik to pospolity w Polsce motyl dzienny o intensywnie ubarwionych skrzydłach. Gąsienice są smukłe, żółto-zielone i ciemne pasy wzdłuż boków wierzbowiecRusałka wierzbowiec (Nymphalis polychloros) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Na pomarańczowych skrzydłach występują ciemne plamy, na drugiej parze skrzydeł niebieskie żałobnikRusałka żałobnik to pospolity lokalnie motyl dzienny o ciemnym ubarwieniu skrzydeł z jasnymi brzegami skrzydeł. Przed zimowaniem jasna obwódka jest żółta, wiosną staje się biała. Gąsienica ma ciemną barwę z czerwonawymi plamkami po bryzeidaSkalnik bryzeida to piękny i pospolity motyl dzienny o brązowych skrzydłach z jasnymi plamami. To motyl o bardzo dużej zmienności. Zmienia się głównie biała przepaska na skrzydłach. Gąsienica jest nieowłosiona, żółtoszara w podłużne driadaSkalnik driada to motyl dzienny o dużych, brązowych skrzydłach z niebieskimi plamkami z czarną obwódką. Gąsienica jest nieowłosiona, żółtoszara i prążkowana. Poczwarka jest prozerpinaSkalnik prozerpina (Brintesia circe) to motyl dzienny z rodziny rusałkowatych. Skrzydła ciemne z jasną przepaską, podzieloną czarnymi żyłkami na przednich semeleSkalnik semele (Hipparchia semele) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu brązowe z żółtą przepaską na obu skrzydłach. Na przednim skrzydle dwa oczka, na tylnym statilinusSkalnik statilinus (Hipparchia statilinus) to motyl dzienny z rodziny rusałkowatych. Na brunatnym wierzchu skrzydeł dwa oczka. Oczka te u samic mogą być otoczone żółtą obwódką i źrenicę. Strzępotek edypusStrzępotek edypus (Coenonymha oedippus) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu są brunatne, pozbawione oczek, chociaż u samic czasami na skrzydłach drugiej pary pojawiają się 2-4 glicerionStrzępotek glicerion (Coenonympha glycerion) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych, podobny do soplaczka. Samiec ma brunatne z wierzchu skrzydła, samice heroStrzępotek hero to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Wierzch skrzydeł ma brunatną barwę. U samic występują jedno lub dwa oczka w jasnej otoczone na skrzydłach pierwszej pary. Brak takich oczek zwykle u perełkowiecStrzępotek perełkowiec to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu są żółto-brązowe w szerokiej ciemnobrązowej otoczce. Od spodu skrzydła są żółto-brązowe z czarnymi oczkami w jasnej i ciemnej ruczajnikStrzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu mają pomarańczowo-brązowy kolor z brązową otoczką. Na skrzydłach pierwszej pary znajdują się małe oczka, tuż przy soplaczekStrzępotek soplaczek (Coenonympha tullia) to motyl z rodziny rusałkowatych, największy przedstawiciel rodzaju. Skrzydła są żółtobrązowe z oczkiem przy wierzchołku skrzydła pierwszej pary. Niepylak apolloNiepylak apollo to bardzo rzadki i największy w Polsce motyl dzienny. Nazwa niepylak oznacza, że nie ma łusek na skrzydłach i nie zostawia na palcach pyłku. Znanych jest około 600 form tego motyla. Jest pod ścisłą ochroną mnemozynaNiepylak mnemozyna to chroniony w Polsce motyl dzienny o białych skrzydłach z czarnymi plamkami. Gąsienica jest czarna z czerwonymi kropkami. Jest pozbawiona królowejPaź królowej to łatwo rozpoznawalny, piękny i duży motyl dzienny, pospolity w Polsce. Motyl dorosły ma skrzydła o żółtym tle, na którym znajduje się wyraźny, charakterystyczny żeglarzPaź żeglarz to duży motyl dzienny, kiedyś dość pospolity w Polsce. Jest w Polsce chroniony. Można go spotkać w okresie maj-czerwiec oraz sierpień-wrzesień. Gąsienica jest mięsista, nieowłosiona, zielona z żółtymi kokornakowiecZygzakowiec kokornakowiec (Zerynthia polyxena) to piękny motyl z rodziny paziowatych, spotykany u nas tylko podczas migracji. Na brzegach skrzydeł deseń układa się w bardzo wyraźny bryonieBielinek bryonie (Pieris bryoniae) to motyl z rodziny bielinkowatych, bardzo podobny do bielinka bytomkowca. U samców z wierzchu na skrzydłach widnieje pojedyncza ciemna plamka lub jej nie ma, zaś u samic są dwie takie plamki. Bielinek bytomkowiecBielinek bytomkowiec to bardzo pospolity w naszym kraju motyl dzienny. Skrzydła drugiej pary od spodu są żółte z ciemnym żyłkowaniem. Samiec ma na przednich skrzydłach jedną plamkę lub wcale, samica ma dwie kapustnikBielinek kapustnik to pospolity w naszym kraju motyl dzienny o białych skrzydłach z ciemnymi plamami na skraju skrzydeł i kropkami u samicy. Gąsienica posiada małe włoski, jest smukła i kolorowa. To szkodnik ogrodów rukiewnikBielinek rukiewnik to stale migrujący motyl, z charakterystycznymi, zielonymi polami na spodzie skrzydeł. W Polsce nie jest bardzo pospolity. Druga para skrzydeł ma szare obszary na białawym tle i drobne ciemne kreski u samca, a ciemne plamy u rzepnikBielinek rzepnik to pospolity w Polsce motyl z rodziny bielinkowatych o białych skrzydłach z niewielkimi ciemnymi plamkami. Gąsienica jest szarozielona. Wzdłuż ciała biegną trzy wąskie, żółte cytrynek, listkowiec cytrynekLatolistek cytrynek, zwany też listkowcem cytrynkiem, to pospolity w Polsce motyl dzienny o pięknych żółtych skrzydłach. Motyl ten jest jednym z najbardziej długowiecznych motyli Europy. Żyje do jedenastu głogowiecTo dość pospolity w Europie i Azji motyl z rodziny bielinkowatych o pięknych, białych skrzydłach z wyraźnym, czarnym żyłkowaniem. W dawnych czasach motyl ten był postrachem erateSzlaczkoń erate (Colias erate) to gatunek dziennego motyla z rodziny bielinkowatych o zmiennym ubarwieniu skrzydeł, najczęściej południowiecSzlaczkoń południowiec (Colias alfacariensis) to gatunek dziennego motyla z rodziny bielinkowatych, bardzo podobny do siarecznika. Samiec ma jaskrawożółte skrzydła. U samicy są one siarecznikSzlaczkoń siarecznik (Colias hyale) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych, niezwykle podobny do szlaczkonia południowego. W części środkowej znajduje się ciemna plamka. Na skrzydłach drugiej pary znajduje się pomarańczowa sylwetnikSzlaczkoń sylwetnik (Colias crocea) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych o żółtych skrzydłach i o dość dużej zmienności ubarwienia. Można pomylić ten gatunek z rzadkimi u nas szlaczkoniem erate i szlaczkoniem szafraniecSzlaczkoń szafraniec (Colias myrmidone) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych. Samiec ma pomarańczowe skrzydła. Skrzydła samicy są zmiennego koloru. Skrzydła są obrzeżone ciemną obwódką, u samicy z jasnymi torfowiecSzlaczkoń torfowiec (Colias palaeno) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych. Wierzch skrzydeł samców żółty z czarną przepaską brzegową. Nasada skrzydeł ciemniejsza. Samice mają kremowe gorczycznikWietek gorczycznik (Leptidea sinapis) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych, podobny do wietka irlandzkiego. Skrzydła białe. U samca wierzchołek skrzydła z ciemną plamą, która u samicy jest irlandzkiWietek irlandzki (Leptidea juvernica) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych, bardzo podobny do wietka gorczycznika. Oba motyle były do niedawna uważane za jeden rzeżuchowiecZorzynek rzeżuchowiec to motyl dzienny. Samiec wyróżnia się od samicy pomarańczowymi plamami na przednich skrzydłach. Gąsienica jest smukła, nieowłosiona, zielona z jasnym paskiem po dukacikCzerwończyk dukacik to mały i pospolity motyl dzienny o czerwonych skrzydłach. Skrzydła samca są jednolicie czerwone, ich końce są ciemne. Skrzydła samic mają wyraźny wzór ułożony z ciemnych fioletekCzerwończyk fioletek (Lycaena helle) to mały i bardzo rzadki w Polsce motyl o wyraźnym dymorfizmie płciowym i sezonowym, narażony u nas na wyginięcie. Skrzydła są brunatne z pomarańczowymi plamami oraz z fioletowym nieparek, czerwończyk większy Czerwończyk nieparek, czerwończyk większy (Lycaena dispar) to dość pospolity motyl dzienny o czerwonych skrzydłach z ciemnymi plamkami. W Europie ten gatunek jest coraz płomieniecCzerwończyk płomieniec (Lycaena hippothoe) to występujący w całej Polsce niewielki motyl o silnym dymorfiźmie płciowym. Skrzydła pomarańczowe z fioletowym odcieniem. Samice mają skrzydła ciemnobrunatne i mają ciemne uroczekTo pospolityw Polsce motyl dzienny o brązowoszarych skrzydłach z ciemnymi plamkami. Samiec brązowoszare skrzydła nakrapiane ciemnymi plamkami. Samica ma czerwone pasy na końcach obu zamgleniecCzerwończyk zamgleniec (Lycaena alciphron) to występujący w całej Polsce czerwończyk. Ma skrzydła z fioletowym nalotem i ciemnymi plamkami. Spód skrzydeł jest żółtoszary. Tu tez widać dość liczne żarekCzerwończyk żarek (Lycaena phlaeas) to najczęściej występujący czerwończyk. Przystosował się do życia w wielu środowiskach. Występuje prawie w całej Europie. Czułki są dość długie, adonisModraszek adonis to mały motyl dzienny. Skrzydła samca są niebieskie, samicy - ciemnobrunatne. Strzępina ma białą barwę z ciemnym kreskowaniem. W Polsce występuje niezmiernie agestisModraszek agestis (Aricia agestis) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Ma ciemnobrunatne skrzydła z rzędem pomarańczowych plam na brzegu. Skrzydła mają białą aleksisModraszek aleksis (Glaucopsyche alexis) to motyl z rodziny modraszkowatych. Samiec ma błękitne skrzydła z brunatną obwódką. Samica ma skrzydła szarobrunatne. Larwa ma zielonkawy lub ciemnoróżowy kolor z brązowym alkonModraszek alkon (Phengaris alcon) to rzadki gatunek motyla z rodziny modraszkowatych o jasnoniebieskich skrzydłach z wierzchu z wąską czarną obwódką. Zimowanie odbywa się w argiadesModraszek argiades (Cupido argiades) to motyl z rodziny modraszkowatych o fioletowych skrzydłach u samców i czarnobrunatnych u samic z lekkim niebieskim odcieniem. Na tylnych skrzydłach niewielkie argusModraszek argus (Plebejus argus) to motyl z rodziny modraszkowatych. Samiec ma niebieskofioletowe skrzydła z wierzchu z ciemną obwódką. Samica ma tło skrzydeł arionModraszek arion (Phengaris arion) to motyl z rodziny modraszkowatych. Skrzydła z wierzchu są ciemnoniebieskie z charakterystycznymi ciemnymi plamami, układającymi się w artakserksesModraszek artakserkses (Aricia artaxerxes) to motyl dzienny z rodziny modraszkowatych, podobny do modraszka agestisa, od którego jest większy i ma ciemniejsze ubarwienie bladyModraszek blady (Cupido decolorata) to gatunek motyla dziennego z rodziny modraszkowatych bardzo podobny do modraszka alcetas. Różni się od niego budową narządów dafnidModraszek dafnid (Polyommatus daphnis) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych. Samiec ma niebieskie skrzydła z wierzchu, ciemno obwiedzione, z białą strzępiną. Modraszek eumedonModraszek eumedon (Aricia eumedon) to motyl dzienny z rodziny modraszkowatych. Skrzydła z wierzchu ciemnobrunatne, tylko u niektórych osobników na tylnych skrzydłach widoczne niewielkie, pomarańczowe idasModraszek idas (Plebejus idas) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych. Samce mają niebieskie skrzydła z wierzchu, brzegi ciemne. Modraszek ikarModraszek ikar (Polyommatus icarus) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych o błękitnych skrzydłach z wierzchu u samców, brunatnych u samic. Na zewnątrz skrzydeł samicy znajdują się pomarańczowe korydonModraszek korydon to mały motyl dzienny. Samica ma brązowe skrzydła. Gąsienica jest owłosiona, niebieskozielona w żółte plamki i paski. Poczwarka ma kolor brunatny. Korydony latają tylko w słoneczne malczykModraszek malczyk (Cupido minimus) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych. Wierzch skrzydeł ciemnobrunatny, czasem z niebieskim nalotem u samców. Ogonka brak. Modraszek nausitousModraszek nausitous (Phengaris nausithous) to motyl dzienny z rodziny modraszkowatych. Samiec ma skrzydła z wierzchu ciemnoniebieskie z czarnymi brzegami i czarnymi orionModraszek orion (Scolitantides orion) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych. Skrzydła z wierzchu czarnobrunatne z niebieskawym odcieniem (samice) lub ciemnoniebieskie (samce). Spód białawy z czarnymi semiargusModraszek semiargus (Polyommatus semiargus) to motyl z rodziny modraszkowatych o pięknych, błękitnych z fioletowym odcieniem skrzydłach samców i brunatnych samic. Strzępina jest biała. Skrzydła od spodu są srebroplamekModraszek srebroplamek (Plebejus argyrognomon) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych. Samce mają niebieskie skrzydła z wierzchu, brzegi wieszczekModraszek wieszczek (Celastrina argiolus) to motyl z rodziny modraszkowatych. Ma niebieskie skrzydła z czarną obwódką. Od spodu skrzydła mają szarawy kolor z niebieskim odcieniem z czarnymi wikramaModraszek wikrama (Pseudophilotes vicrama) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych, bardzo podobny do modraszka wędrowiecModrogończyk wędrowiec (Leptotes pirithous) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Samiec ma skrzydła fioletowe z szarawym obrzeżeniem. Samica ma ubarwienie szarobrunatne z niebieskawym odcieniem pośrodku akacjowiecOgończyk akacjowiec (Satyrium acaciae) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Ubarwienie skrzydeł z wierzchu brunatne. Na drugiej parze skrzydeł na ich skraju przepaska z pomarańczowych ostrokrzewowiecOgończyk ostrokrzewowiec (Satyrium ilicis) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Ubarwienie skrzydeł z wierzchu brunatne. Na drugiej parze skrzydeł na ich skraju przepaska z pomarańczowych śliwowiecOgończyk śliwowiec (Satyrium pruni) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Skrzydła brunatne z wierzchu z niebieskawą plamą łusek zapachowych u samców. Na tylnym skrzydle pomarańczowa przepaska oraz czarno-białe tarninowiecOgończyk tarninowiec (Satyrium spini) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych. Skrzydła z wierzchu mają ciemnobrunatną barwę. W środkowej części skrzydeł samców występuje szaroniebieska plamka wiązowiecOgończyk wiązowiec (Satyrium w-album) to przedstawiciel rodziny modraszkowatych o ciemnobrunatnych skrzydłach z wierzchu. Od spodu na skrzydłach widnieje cienka biała przepaska, która przypomina literę brzozowiecPazik brzozowiec (Thecla betulae) to motyl z rodziny modraszkowatych. Samce mają skrzydła z wierzchu brunatne, u samic na pierwszej parze skrzydeł znajduje się pomarańczowa dębowiecPazik dębowiec (Neozephyrus quercus) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Samiec ma brunatne skrzydła z fioletowym nalotem na pierwszej parze skrzydeł. Na drugiej parze skrzydeł znajduje się ponadto niewielki ostrężyniecZieleńczyk ostrężyniec (Callophrys rubi) to gatunek rodzimego motyla z rodziny modraszkowatych, jedyny polski motyl o zielonych skrzydłach. Skrzydła z wierzchu są bujankowiecFruczak bujankowiec (Hemaris fuciformis) to gatunek motyla z rodziny zawisakowatych o dość oryginalnym wyglądzie, nie przypominającym na pierwszy rzut oka motyla, za to bardziej trzmiela. Fruczak gołąbekFruczak gołąbek to duża ćma z rodziny zawisakowatych, który do złudzenia przypomina kolibra, gdyż zawisa nad kwiatami trzepocząc skrzydłami z bardzo dużą częstotliwością zupełnie jak trutniowiecFruczak trutniowiec bardziej przypomina z wyglądu trzmiela niż motyla. Ma przeźroczyste skrzydła. Jest u nas dość pospolity. Ciało pękate, brunatne, z ciemną przepaską i ciemnym końcem odwłoka, gęsto dębowiecNastrosz dębowiec (Marumba quercus) to gatunek motyla z rodziny zawisakowatych. Ubarwienie ciała brunatne, szare z oliwkowym odcieniem. Na skrzydłach przednich widoczne na środku jasne pole otoczone ciemniejszymi lipowiecNastrosz lipowiec (Mimas tiliae) to gatunek pospolitego motyla z rodziny zawisakowatych. Skrzydła pierwszej pary są zielonkawe, ochrowe, mogą też mieć różowy odcień. Skrzydła drugiej pary są żółte i mają ciemną przepaskę. Nastrosz osinowiecNastrosz osinowiec (Laothoe amurensis) to gatunek dużego motyla z rodziny zawisakowatych. Skrzydła szarobrązowe z jasnymi półpawikNastrosz półpawik (Smerinthus ocellatus) to gatunek motyla z rodziny zawisakowatych. Druga para skrzydeł ma różowe tło z niebieskim pawim okiem w czarnej i białej jest zielonkawa z ukośnymi białymi lub żółtymi topolowiecNastrosz topolowiec (Laothoe populi) to gatunek motyla z rodziny zawisakowatych. Skrzydła szarobrunatne, szarożółte lub szarobrunatne z ciemnymi przepaskami. Gąsienica jest zielona z żółtymi ukośnymi wiesiołkowiecPostojak wiesiołkowiec (Proserpinus proserpina) to motyl z rodziny zawisakowatych. Skrzydła pierwszej pary mają szarozielony kolor. Skrzydła drugiej pary są żółte u nasady, czarne na zewnętrznej stronie. Zawisak borowiecZawisak borowiec (Sphinx pinastri) to gatunek motyla nocnego z rodziny zawisakowatych. Cechą charakterystyczną są trzy skośne i ciemne kreski na szarych skrzydłach pierwszej pary oraz słabo widoczne powojowiecZawisak powojowiec (Agrius convolvuli) to dość duża ćma z rodziny zawisakowatych. Ma szare skrzydła ze wzorkiem zygzakowatych, ciemnych i jasnych linii. Ssawka tego gatunku jest najdłuższa ze wszystkich krajowych tawulecZawisak tawulec (Sphinx ligustri) to nocny motyl z rodziny zawisakowatych. Skrzydła są brunatne. We wzorze czarne kreski i ciemne przepaski. Na odwłoku znajdują się czarne i czerwone trupia główkaZmierzchnica trupia główka (Acherontia atropos) 5o największy pod względem ciężaru motyl Europy. Prowadzi nocny tryb życia. W Polsce dość rzadki. Na grzbiecie znajduje się jasny rysunek przypominający trupią gładyszZmrocznik gładysz (Deilephila elpenor) to nocny motyl o oliwkowej barwie ciała i skrzydeł z pięknymi, różowymi liniami. Jest pospolity w całej Polsce. Skrzydła drugiej pary u nasady są ciemne. Czułki liguryjskiZmrocznik liguryjski (Hyles livornica) to gatunek zawisaka. Skrzydła pierwszej pary mają oliwkowozielony lub oliwkowobrązowy kolor z poprzeczną kremową smugą, nerwami w tym samym oleandrowiecZmrocznik oleandrowiec (Daphnis nerii) to gatunek motyla z rodziny zawisakowatych. Ubarwienie oliwkowo-zielone, z różowym odcieniem, z białymi pazikZmrocznik pazik (Deilephila porcellus) to gatunek motyla nocnego z rodziny zawisakowatych. Skrzydła pierwszej pary są różowe z brzegów, żółtawe w środku. Czułki są z wierzchu jasne. Głaszczki są przytuliakZmrocznik przytuliak (Hyles gallii) to motyl z rodziny zawisakowatych. Skrzydła pierwszej pary są ciemnobrunatne z żółtawą smugą pośrodku. skrzydła drugiej pary są czarne u nasady, a dalej czerowno-żółta z białymi wilczomleczekZmrocznik wilczomleczek (Hyles euphorbiae) to gatunek motyla nocnego z rodziny zawisakowatych. Spód skrzydeł jest różowy co odróżnia ten gatunek motyla od zmrocznika przytuliaka. Pierwsza para skrzydeł ma beżowy kolor z oliwkowym lub różowawym winniczakZmrocznik winniczak (Hippotion celerio) to gatunek zawisaka. Ubarwienie ciała i skrzydeł przednich szarobrązowe. Od nasady skrzydła do końca biegnie jasna pręga. Skrzydła tylne różowe u akteonKarłątek akteon (Thymelicus acteon) to gatunek motyla z rodziny karłątkowatych. Skrzydła ciemnopomarańczowe z oliwkowym odcieniem. U samicy widoczna delikatna, niepełna żółtawa klinekTo jeden z najszybciej latających przedstawicieli rodziny powszelatkowatych. Jest coraz mniej liczny w Polsce. Karłątek klinek (Hesperia comma) to motyl o żółtobrunatnych skrzydłach, z lekkim zielonym odcieniem od spodniej kniejnikKarłątek kniejnik (Ochlodes sylvanus) to jeden z najbardziej pospolitych rodzimych powszelatków. Można go spotkać w lasach i na terenach otwartych. Skrzydła od spodu są nieco jaśniejsze. Brzegi skrzydeł są czarne i mają jasną leśnyKarłątek leśny (Thymelicus sylvestris) to najbardziej charakterystyczny w naszym kraju przedstawiciel rodziny karłątkowatych. Skrzydła ceglaste z jasno-ciemną obwódką i ciemnymi żyłkami na ryskaKarłątek ryska (Thymelicus lineola) to pospolity w Europie przedstawiciel rodziny karłątkowatych, bardzo podobny do karłątka leśnego. Ma czarne zakończenie czułków. Skrzydła z wierzchu są ochrowożółte. Ich brzeg jest wyraźnie leśniakKosternik leśniak (Carterocephalus silvicola) to gatunek motyla dziennego z rodziny karłątkowatych. skrzydła przedniej pary żółtawe z wierzchu z czarnymi plamami, których u samic jest więcej lub są palemonTo motyl o brunatnych skrzydłach z żółtymi plamami, układającymi się w nieregularną szachownicę. Samiec ma buławkę z wierzchu ciemną, samica żółtą. Dojrzała gąsienica ma zieloną brunatekPowszelatek brunatek (Erynnis tages) to gatunek motyla z rodziny powszelatkowatych, to nasz najbardziej pospolity powszelatek. Skrzydła z wierzchu są brunatne z ciemnymi malwowiecPowszelatek malwowiec (Pyrgus malvae) to gatunek motyla z rodziny powszelatkowatych. Skrzydła brunatne z jasnym plamkowaniem. Skrzydła od spodu są oliwkowoszare z białym sertorPowszelatek sertor (Spialia sertorius) to gatunek motyla z rodziny powszelatkowatych. Skrzydła brązowe z jasnym plamkowaniem. Spód tylnego skrzydła ma brązowoczerwone sierpikowiecPowszelatek sierpikowiec (Pyrgus serratulae) to motyl dzienny. Ubarwienie skrzydeł brunatne z białymi plamkami na przednim skrzydle i mniej wyraźnymi plamkami na tylnym. Spód skrzydeł morfeuszRojnik morfeusz (Heteropterus morpheus) to łatwy do rozpoznania gatunek motyla dziennego z rodziny karłątkowatych. Skrzydła z wierzchu są ciemne z żółtymi plamami na przedniej parze, spód żółtawy z jasnymi plamami w ciemnych ślazowiecWarcabnik ślazowiec to motyl dzienny z rodziny powszelatkowatych. Cechą charakterystyczną gatunku są czerwone plamki na zakończeniu czułków. Skrzydła brunatne z różowym odcieniem. Na tym tle występują ciemniejsze i białe lśniaczekWąsateczka lśniaczek (Nemophora metallica) to pospolicie występujący motyl o złotej barwie pierwszej pary skrzydeł i bardzo długich czułkach. Czułki są bardzo długie, a od połowy swej długości mają biały zawilczaneczka Wąsateczka zawilczaneczka (Nemophora degeerella) to największy przedstawiciel rodziny wąsikowatych w naszym kraju. Ma złotawe, metalizujące skrzydła pierwszej pary, na których znajduje się jasna poprzeczka z ciemną borowiczakMól borowiczak (Scardia boletella) to gatunek reliktowy motyla z rodziny molowatych. Okres lotu od czerwca do lipca. To motyl nocny i włosienniczek, mól odzieżowy, mól sukiennik Mól odzieżowy (Tineola bisselliella) to znany szkodnik naszych ubrań, obecny na całym świecie tam, gdzie żyje człowiek. Skrzydła są zaostrzone, długie i wąskie. Głowa jest owłosiona. Czułki długie. Gąsienica jest biała z ciemną osowiecPrzeziernik osowiec (Sesia apiformis) to najwiekszy motyl w Polsce z rodziny przeziernikowatych, który bardzo przypomina szerszenia. Ubarwienie ciała jest żółto-czarne, tułów jest brązowy z żółtymi plamami po bokach. Przeziernik porzeczkowiecPrzeziernik porzeczkowiec (Synanthedon tipuliformis) to motyl spotykany dość często w naszych ogrodach na liściach porzeczki oraz malin. Zakończenie odwłoka z ciemnymi, pierzastymi blaszkami. Skrzydła częściowo przeźroczyste z pomarańczowymi wujkowatyPrzeziernik wujkowaty (Chamaesphecia empiformis) to gatunek motyla z rodziny przeziernikowatych, podobny do innych krajowych gatunków z tej rodziny. Ciało żółto-czarne. Na tułowiu widoczne trzy żółte kasztanówkaTo jedna z najpiękniejszych naszych ciem, o białym ubarwieniu z ciemnymi plamkami, pospolita w całym kraju. Jest dość dużym motylem o białym ubarwieniu z ciemnymi plamkami. Pierwsza para skrzydeł jest dość czerwicao największa i najbardziej pospolita ćma z rodziny trociniarkowatych w Polsce. Gąsienica to gigant. Dorasta do 10 cm długości. Ciało i skrzydła są szare. Na skrzydłach wystepują ciemne prążki, które wyglądają jak drobne pęknięcia. Barczatka chochołówkaBarczatka chochołówka (Gastropacha populifolia) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie żółtawobrązowe, pokrojem i barwą upodabnia się do uschniętego dębolistnaTo najwieksza barczatka w naszym kraju. Przypomina nieco opadły, jesienny liść dębu. Niewielka plamka znajduje się środku skrzydeł pierwszej pary. Tułów i odwłok są duże i silnie zbudowane, są też dębówkaBarczatka dębówka (Lasiocampa quercus) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Skrzydła są brunatne z żółtawymi przepaskami u samców i żółtobrązowe z jasnymi przepaskami u samic. Barczatka koniczynówkaBarczatka koniczynówka (Lasiocampa trifolii) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Samica jest większa od samca, poza tym podobnie ubarwiona. Ubarwienie dość zmienne, od brązowego do napójkaBarczatka napójka (Euthrix potatoria) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Samica jest większa od samca, a jej skrzydła są dużo bardziej jaśniejsze, żółtawe. Ubarwienie osiczankaBarczatka osiczanka (Phyllodesma tremulifolia) to motyl z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie rudobrązowe z ciemną plamką na żyłce poprzecznej. Skraj przedniego skrzydła biało osinówkaBarczatka osinówka (Poecilocampa populi) to gatunek motyla nocnego z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie ciemnobrunatne, kołnierz jaśniejszy. Na pierwszej parze skrzydeł żółtawe sosnówkaBarczatka sosnówka (Dendrolimus pini) to motyl nocny z rodziny barczatkowatych. Samica jest nieco większa od samca. Skrzydła na brzegach są lekko pofałdowane. Ubarwienie tułowia, skrzydeł oraz rysunek na skrzydłach są bardzo śliwienicaBarczatka śliwienica (Odonestis pruni) to motyl z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie pomarańczowe z brunatnymi przepaskami. Skrzydła zakończone faliście. Na żyłce poprzecznej widoczna biała wilczomleczówkaBarczatka wilczomleczówka to dość rzadki u nas motyl. Samica jest większa od samca. Samiec ma żółtą głowę, tułów i skrzydła pierwszej pary. Dwie wąskie, brunatne przepaski przebiegają przez skrzydła pierwszej nadrzewka, prządka pierścienicaPierścienica nadrzewka, prządka pierścienica (Malacosoma neustria) to motyl z rodziny barczatkowatych. Skrzydła koloru beżowego, z czego druga para jest jaśniejsza. Na skrzydłach pierwszej pary widoczne dwa cienkie zyskaTo dość pospolity motyl w naszym kraju z pięknymi pawimi okami na skrzydłach, żerujący na drzewach liściastych. Gąsienice są duże i zielone z dużymi, kolczastymi wyrostkami. Motyle mają zredukowaną głogówkaPawica głogówka (Saturnia pavoniella) to gatunek motyla z rodziny pawicowatych. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma pierzaste czułki, samica grzebykowate. Głowa ma brunatną barwę. Tułów częściowo grabówkaTo występujący w całej Polsce piękny motyl, który jet spotykany najczęściej na wrzosowiskach. Samiec jest aktywny w dzień, samica w nocy. Na obu parach skrzydeł występują pawie oka. Oka są po bokach otoczone białą gruszówkaPawica gruszówka (Saturnia pyri) to gatunek nocnego motyla z rodziny pawicowatych - największy motyl Europy. Obie płci są ubarwione podobnie. Tułów z przodu biały, reszta sinica, bodlica rogawicaBodlica sinica, bodlica rogawica (Cilix glaucata) to gatunek motyla z rodziny wycinkowatych. Ubarwienie skrzydeł kremowobiałe z ciemniejszymi plamami na przedniej parze skrzydeł w zewnętrznej ich części oraz brązową malinówka, odrzyca malinówkaPlamówka malinówka, odrzyca malinówka (Thyatira batis) to motyl nocny z rodziny wycinkowatych. Skrzydła pierwszej pary mają brunatne tło, a na nim występują różowo-białożółte plamy. Skrzydła drugiej pary są sierpiankaWycinka sierpianka (Drepana falcataria) to jedna z największych i najbardziej pospolitych w Polsce ciem z rodziny Drepanidae. Ubarwienie skrzydeł zależy od pokolenia. W pierwszym pokoleniu skrzydła są jasnobrązowe lub bzowiakBodzieniec bzowiak (Ourapteryx sambucaria) to motyl z rodziny miernikowcowatych. Skrzydła są żółtawe lub kremowe. Na skrzydłach pierwszej pary znajdują się dwie przepaski w kolorze oliwkowym. Dyblik lniaczekTo gatunek o białych skrzydłach i czarnym użyłkowaniu, mylony czasem z niestrzępem głogowcem. Mimo, iż jest to motyl nocny, lata w dzień. Żyłki są bardziej wyraziste od spodniej strony. Na żyłce poprzecznej widnieje czarna żółtokreskaTrudno tego motyla pomylić z innym gatunkiem. Ma charakterystyczne żółte skrzydła z ciemniejszymi falami. Ciało jest również żółte. Jest u nas pospolity. Na środku skrzydeł drobne, ciemniejsze plamki. Oczy dość duże, zieleniakMiernik zieleniak to dość pospolity motyl należący do ciem, a jednocześnie jeden z zaledwie kilku w Europie o zielonych skrzydłach. Gąsienice są brązowe w pierwszym okresie życia, później stają się cierniowakMokosz cierniowak (Opisthograptis luteolata) to gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych o żółtych skrzydłach z czerwonymi obszarami na ich skraju. Na skrzydłach drugiej pary znajduje się niewielka plamekOsmaganek plamek (Pseudopanthera macularia) to gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych. Ma żółte, białawe lub pomarańczowe skrzydła, nakrapiane brązowymi plamkami, przypominającymi wzór leśniakPlamiec leśniak (Abraxas sylvata) to motyl z rodziny miernikowcowatych o charakterystycznym wyglądzie. Na białych skrzydłach znajdują się brązowo-żółtawe plamy, układające się w nabuczakPlamiec nabuczak (Lomaspilis marginata) to gatunek rodzimego motyla z rodziny miernikowcowatych. Trudno go pomylić z innym gatunkiem. Ma białawe skrzydła z ciemnymi plamami na brzegu. Gąsienica jest rdestniakWalgina rdestniak to dość pospolity motyl z rodziny miernikowcowatych, odznaczający się cienką fioletową, poziomą w spoczynku kreską, biegnącą przez skrzydła. Strzępina ma kolor fioletowy. Ubarwienie gąsienic jest nabrzoziakWłochacz nabrzoziak to motyl z rodziny miernikowcowatych. Ma silnie zbudowane ciało, gruby odwłok, skrzydła o zmiennym ubarwieniu, białe z delikatnym ciemnym wzorkiem, z białym tłem i przeważającym czarnym rysunkiem, a nawet w całości stenochrysis to gatunek motyla z rodziny sówkowatych. Skrzydła zielone z połyskiem z brunatnymi plamami. Brzegi skrzydeł są brązowe i nie mają coenobita to motyl z rodziny sówkowatych. Ma czarno-białe ubarwienie ciała i spiżówkaBłyszczka spiżówka (Diachrysia chrysitis) to jeden z najpiękniejszych krajowych motyli, o złotych skrzydłach, z charakterystycznymi garbami na grzbiecie. Poza dużym garbem na części grzbietowej widać dwa małe szachowniczkaPolnica szachowniczka (Acontia trabealis) to gatunek motyla z rodziny sówkowatych. Ubarwienie skrzydeł białożółte z ciemnymi plamami. Występuje dość rzadko w miejscach dobrze leszczynówkaPołacica leszczynówka (Colocasia coryli) to motyl z rodziny sówkowatych. Skrzydła szaro-brunatne z rysunkiem przypominającym nieco sierść kota. Nasada skrzydeł orionPyszałek orion (Moma alpium) to gatunek motyla nocnego z rodziny sówkowatych. Skrzydła przednie mają zielonawy kolor z czarno-białymi plamami. Deseń upodabnia tę ćmę do tasiemkaRolnica tasiemka to dość pospolita u nas ćma z charakterystyczną drugą parą skrzydeł w kolorze pomarańczowym z czarną tasiemką. Kolor tych skrzydeł jest zmienną cechą, może być ciemnobrązowy lub nawet choinówka, strzygonia choinówkaSówka choinówka, strzygonia choinówka (Panolis flammea) to gatunek motyla z rodziny sówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są rdzawe z 2 białymi plamami. Skrzydła drugiej pary są szarobrunatne z jasną ksieniSzczerbówka ksieni (Scoliopteryx libatrix) to motyl z rodziny sówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są wyraźnie powcinane. Ubarwienie brązowe, z jaśniejszą plamą w środku, z małymi, jasnymi plamkami i szczawiówkaWieczernica szczawiówka (Acronicta rumicis) to gatunek nocnego motyla z rodziny sówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są szare z wyraźnym deseniem w pasy i jesionówkaWstęgówka jesionówka (Catocala fraxini) to motyl z rodziny sówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są szare z ciemnym deseniem. Skrzydła drugiej pary są czarne z jedną, szeroką przepaską w kolorze pąsówkaTo jedna z naszych największych ciem i jednocześnie najpiękniej ubarwionych. Tylne skrzydła są purpurowe z czarnymi przepaskami. Skrzydła przedniej pary są szare z delikatnym czarnelkaBrudnica czarnelka (Arctornis l-nigrum) to gatunek motyla z rodziny brudnicowatych o białych, półprzezroczystych skrzydłach z czarną wygiętą w literkę L mniszkaBrudnica mniszka (Lymantria monacha) to gatunek motyla nocnego z rodziny brudnicowatych, poważny szkodnik drzew iglastych. Samica jest większa od samca. Skrzydła białe z czarnymi zygzakowatymi liniami. Skrzydła drugiej pary są nieparkaBrudnica nieparka to pospolita ćma, szkodnik drzew liściastych, w tym owocowych. Samce mają skrzydła brązowawe z ciemniejszym rysunkiem. Samice są białawe z podobnym rysunkiem jak u rudnicaKuprówka rudnica (Euproctis chrysorrhoea) to gatunek motyla z rodziny brudnicowatych o białych skrzydłach z delikatnymi czarnymi punktami (nie zawsze). Odwłok ma brązowawy kolor. Gąsienica jest szarobrązowa z rudymi i białymi złotnicaKuprówka złotnica (Euproctis similis) to motyl z rodziny brudnicowatych. Ubarwienie białe. Ciało pokryte włosowatymi łuskami, koniec odwłoka rudy. U samca na skrzydle widoczne szare szarawkaSzczotecznica szarawka (Szczotecznica szarawka) to gatunek motyla z rodziny brudnicowatych. Skrzydła pierwszej pary są szare w drobny, ciemniejszy deseń złożony z poprzecznych starkaZnamionówka starka (Orgyia antiqua) to motyl nocny z rodziny brudnicowatych. Skrzydła samicy są szczątkowe, zaś samca brązowe z ciemnymi przepaskami i dwoma białymi tarniówkaZnamionówka tarniówka (Orgyia recens) to motyl nocny z rodziny brudnicowatych. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samica ma silnie zredukowane skrzydła i nie jest lotna. Fałdówka porostówkaFałdówka porostówka (Eilema complana) to gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samica i samiec wyglądają podobnie. Głowa z kołnierzem są żółtawopomarańczowe. Reszta siostrzyczkaFałdówka siostrzyczka (Eilema sororcula) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samiec i samica wyglądają podobnie. Ubarwienie żółtawe. Skrzydła drugiej pary nieco jaśniejsze. Odwłok jest szarobrunatny, żółty na szarynkaFałdówka szarynka (Eilema griseola) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Skrzydła w spoczynku ułożone płasko. Kolor szary, lekko błyszczący. Skraj kremowy. Głowa również jest kremowa. Krasopani heraKrasopani hera to gatunek pięknego i rzadkiego motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są czarne z żółtymi pasami, skrzydła drugiej pary są czerwone lub pomarańczowe z trzema ciemnymi poziomówkaKrasopani poziomówka to gatunek dużego motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są czarne z żółtymi i białymi plamami. Połyskują metalicznym, zielononiebieskim kolorem. Druga para jest czerwona z czarnymi plamamiŁada dwukropkaŁada dwukropka (Cybosia mesomella) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samica jest nieco mniejsza od samca, poza tym wygląda podobnie. Głowa i brzegi skrzydeł żółtawe. Skrzydła pierwszej pary są białawe z dwoma ciemnymi punktami na każdym ze skrzydełŁada różowica, porostnica różowaŁada różowica, porostnica różowa (Miltochrista miniata) to bardzo charakterystyczny motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych o różowoczerwonych skrzydłach z ciemnymi, pofalowanymi gołotkaMisiówka gołotka (Diaphora mendica) to gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samiec ma szare lub brunatne ciało i skrzydła, samica zaś białe z czarnymi kropkami, plamkami. Niedźwiedziówka babkówkaNiedźwiedziówka babkówka (Parasemia plantaginis) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Głowa jest czarna z czerwonawym kołnierzem. Samiec ma skrzydła żółtawobiałe z czarnymi plamami i żółtą strzępiną. Układ plam zmienny. Odwłok żółty lub biały. Niedźwiedziówka dwórkaNiedźwiedziówka dwórka to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samica jest nieco większa od samca. Ciało brunatne. Skrzydła pierwszej pary brązowe z żółtymi plamami. Skrzydła drugiej pary są hebeNiedźwiedziówka hebe (Arctia festiva) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Pierwsza para skrzydeł białożółtawo-czarna. Plamy układają się w przepaski. Druga para skrzydeł jest czerwona w ciemne plamyNiedźwiedziówka jastrzębicaNiedźwiedziówka jastrzębica (Diacrisia sannio) to gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samiec jest większy od samicy. Samiec ma żółtobrązowawe skrzydła pierwszej pary z różową plama pośrodku i różowym krasaNiedźwiedziówka krasa (Pericallia matronula) to gatunek dużego motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Głowa i tułów czerwone z czarnymi plamkami. Skrzydła pierwszej pary są brunatne z 4-5 żółtymi nożówka, niedźwiedziówka kajaTo jedna z naszych najpiękniejszych ciem, która jako owad dorosły pojawia się zaledwie na dwa wakacyjne miesiące w roku. Skrzydła pierwszej pary są brązowe z białym wzorem. Skrzydła drugiej pary są pomarańczowe z ciemnoniebieskimi purpurkaNiedźwiedziówka purpurka (Rhyparia purpurata) to nocny motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Skrzydła pierwszej pary żółte z ciemnymi plamkami. Tylne skrzydła purpurowe z większymi ciemnymi plamamiNiedźwiedziówka włodarka, włodarka chorągiewkaNiedźwiedziówka włodarka, włodarka chorągiewka (Arctia villica) to gatunek pięknego, nocnego motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są czarne z białymi, nieregularnymi ancylekOblaczek ancylek (Dysauxes ancilla) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ciało brunatne z pomarańczowymi fragmentami u samca i pomarańczowo-brunatnymi u granatekOblaczek granatek (Amata phegea) to gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ma granatowo-czarne ciało i tło skrzydeł. U dorosłych osobników na odwłoku znajduje się żółta przepaska oraz żółta jesiennaOprzędnica jesienna (Hyphantria cunea) to gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych o białym ubarwieniu ciała i skrzydeł z czarnymi plamkami w zmiennej liczbie. Czułki są rudoszyjkaTo pospolity motyl w naszym kraju o czarnym ubarwieniu za wyjątkiem czerwonego kołnierza. Odwłok na końcu i od spodu jest pomarańczowy. Gąsienica ma szaro-czarne ubarwienie z zielonym dwuplamkaPowróżka dwuplamka (Lithosia quadra) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samiec znacznie różni się od samicy. Motyl spotykany pospolicie w naszych lasach i marzymłódkaProporzyca marzymłódka (Tyria jacobaeae) to gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Samiec i samica wyglądają podobnie. Ubarwienie ciała czarne. Na grafitowych skrzydłach pierwszej pary widoczne czerwone skalicaPrzejrzynka skalica (Nudaria mundana) to motyl nocny z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ubarwienie ciała i skrzydeł w kolorze kawy z mlekiem z ciemniejszymi przyprószonymi nadobnaPstrokówka nadobna (Utetheisa pulchella) to motyl z rodziny nieniedźwiedziówkowatych. Samiec i samica wyglądają podobnie. Skrzydła przedniej pary są dość wąskie, bladożółte z czarnymi i czerwonymi cesarskaSadzanka cesarska (Phragmatobia luctifera) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ubarwienie czarne, odwłok i nasada tylnego skrzydła rumienicaSadzanka rumienica (Phragmatobia fuliginosa) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ubarwienie skrzydeł przednich, głowy i tułowia brązowoczerwonawe z jedną albo dwoma małymi, czarnymi bzówkaSzewnica bzówka (Spilosoma lutea) to gatunek motyla nocnego z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ubarwienie żółto-białe z niewielkim rysunkiem na skrzydłach w postaci czarnych miętówkaSzewnica miętówka (Spilosoma lubricipeda) to motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych. Skrzydła są kremowe lub białe, na pierwszej parze upstrzone czarnymi kropkami o zmiennej czeremszaczekNamiotnik czeremszaczek to najbardziej pospolity w Polsce przedstawiciel tej rodziny motyli. Ma białe skrzydła, na których znajduje się pięć rzędów czarnych kropek. Białe są również długie, nitkowate czułki. Oczy są jabłoniaczekNamiotnik jabłoniaczek (Yponomeuta malinellus) to motyl z rodziny namiotnikowatych, szkodnik sadów. Pierwsza para skrzydeł jest biała z czarnymi kropkami. Skrzydła drugiej pary są szare z długą minos to gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych, bardzo podobny do kraśnika purpuraczka. Skrzydła przednie czarne, z czerwonymi plamami. Druga para skrzydeł osterodensis to gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych, podobny do kraśnika purpuraczka. Skrzydła przydymione, o brązowym lub czarniawym tle, z czerwonymi plamami. Kraśnik dzięgielowiecKraśnik dzięgielowiec (Zygaena angelicae) to motyl z rodziny kraśnikowatych. Pierwsza para skrzydeł czarna, szarawa, z metalicznym połyskiem i kilkoma czerwonymi goryszowiecTo rzadki u nas motyl z rodziny kraśnikowatych o granatowym ciele z metalicznym połyskiem i zmiennym ubarwieniu plam na skrzydłach. Druga para skrzydeł jest czerwona. Ciało i skrzydła mają metaliczny komonicowiecKraśnik komonicowiec, kraśnik rogalik (Zygaena loti) to gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych. Na ciemnych skrzydłach (kolor czarno-granatowy lub szarozielony) znajduje się pięć czerwonych plam, czasem zlanych ze sobą. Kraśnik pięcioplamekKraśnik pięcioplamek (Zygaena trifolii) to gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych, bardzo podobny do kraśnika sześcioplamka. Jest jednak od niego nieco mniejszy i ma tylko po 5 czerwonych plam na czarnogranatowych purpuraczekTo występujący u nas lokalnie kraśnik o zmiennym wyglądzie. Charakterystyczne są trzy podłużne plamy na skrzydle, które mogą mieć różny kolor, najczęściej purpurowy. Skrzydła drugiej pary są purpurowe, pomarańczowe lub rzęsinowiecTo występujący u nas gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych o zmiennym ubarwieniu. Jest w Polsce dość rzadki. Można go zaobserwować głównie na południu kraju. Skrzydła drugiej pary mają kolor czerwony i ciemne sześcioplamekKraśnik sześcioplamek (Zygaena filipendulae) to motyl z rodziny kraśnikowatych o czarnych i błyszczących skrzydłach przedniej pary z czerwonymi sześcioma plamami na każdym ze skrzydeł. Plamy te mogą się ze sobą zlewać, a ich układ nie jest taki sam dla każLśniak szmaragdekLśniak szmaragdek to przedstawiciel kraśnikowatych, dość pospolity w naszym kraju, o metalicznych, szmaragdowych skrzydłach. Druga para skrzydeł jest zieleniakLśniak zieleniak (Adscita geryon) to gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych. Motyl ten ma zielone skrzydła pierwszej pary z metalicznym połyskiem. Para tylna ma szary tęczowanaZwójka tęczowana (Olethreutes arcuella) to gatunek motyla z rodziny zwójkowatych. Skrzydła pierwszej pary pomarańczowe w skomplikowany wzór kolorowych plam, kresek i zieloneczkaZwójka zieloneczka (Tortrix viridana) to motyl, szkodnik dębów o zielonych lub żółtawozielonych skrzydłach, zakończonych białą strzępiną. Druga para skrzydeł jest szara. Silnie zbudowany odwłok jest także szary. Piórolotek pięciopiór, piórolotek śnieżynkaPiórolotek pięciopiór, piórolotek śnieżynka to najbardziej znany w Polsce gatunek motyla z rodziny piórolotkowatych. Ma śnieżnobiałe ciało. W Polsce motyl ten jest pospolity na terenie całego brzozówka, nasierszyca różnobarwnaNasierszyca brzozówka, nasierszyca różnobarwna (Endromis versicolora) to jedyny przedstawiciel rodziny nasierszycowatych, obecny także w naszym kraju. To duża i piękna ćma. Samce są dużo mniejsze od samic. Samiec ma brunatne skrzydła z pomarańczowymi elemeSzrotówek kasztanowcowiaczekSzrotówek kasztanowcowiaczek (Cameraria ohridella) to gatunek motyla z rodziny kibitnikowatych. Skrzydła pierwszej pary pomarańczowe, połyskujące, z czarno-białymi hecta to motyl z rodziny niesobkowatych. Ubarwienie skrzydeł samców czerwonobrązowe lub żółtawobrunatne z białymi leśnyKrótkowąs leśny, krótkowąs sylwina (Triodia sylvina) to gatunek motyla z rodziny niesobkowatych. Samiec ma skrzydła czerwonobrązowe w jasnych odcieniach, samica ma skrzydła chmielankaNiesobka chmielanka (Hepialus humuli) to gatunek ćmy z rodziny niesobkowatych, największy krajowy przedstawiciel rodziny. Samiec jest mniejszy od samicy, ma rudy tułów i białe skrzydła. Samica ma żółtawe skrzydła pierwszej pomrowik, pomrowicaŚlimakówka pomrowik, pomrowica (Apoda limacodes) to gatunek nocnego motyla z rodziny ślimakówkowatych. Ubarwienie żółtobrązowe z charakterystycznymi dwoma ciemnymi i ukośnymi przepaskami na skrzydłach pierwszej dwubarwicaBiałoząbka dwubarwica (Leucodonta bicoloria) to motyl z rodziny garbatkowatych o białym ubarwieniu. Na skrzydłach przednich wzór pomarańczowo-czarnych, nieregularnych smug, prążków i dębowaDąbrówka dębowa (Drymonia querna) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie dodonaDąbrówka dodona (Drymonia dodonaea) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie szaro-brązowe. Przez środek biegnie jasna przepaska. Strzępina nieco jaśniejsza, melagonaDąbrówka melagona (Drymonia obliterata) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie szaro-brązowe. Przez pole środkowe przebiegają dwie jaśniejsze, zygzakowate głaszczkówkaDzióbica głaszczkówka, dzióbica słomka, próchnica słomka (Pterostoma palpina) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Cechą charakterystyczną dla tego gatunku są wysunięte do przodu brzozówkaGarbatka brzozówka (Pheosia gnoma) to motyl z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie szare lub brązowawe z poprzeczną linią na tułowiu. Przednie skrzydła białawe z brunatnymi i czarnymi dromaderkaGarbatka dromaderka (Notodonta dromedarius) to motyl z rodziny garbatkowatych. ciało ubarwione na brunatny kolor z czerwonymi łuskami w środkowej części tułowia. Skrzydła pierwszej pary miesięcznicaGarbatka miesięcznica (Notodonta tritophus) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ciało ciemnobrunatne z jaśniejszą plamą pośrodku. Skrzydła pierwszej pary szarobrunatne z rozjaśnieniem w środkowej części osinówkaGarbatka osinówka (Pheosia tremula) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie ciała szaro-brunatne. Skrzydła ubarwione od bieli przez kolor brunatny do czerni, tworzą zaczepkaGarbatka zaczepka (Peridea anceps) to motyl z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie ciała i przednich skrzydeł szarobrunatne z żółtymi plamkami. Skrzydła tylne zygzakówkaGarbatka zygzakówka (Notodonta ziczac) to motyl z rodziny garbatkowatych. Głowa jasnobrązowa, tułów brązowy z jasnym środkiem. Skrzydła szaro-brązowe z cienkimi przepaskami. W okolicy żyłki poprzecznej widoczna wygięta w łuk plama. Korowódka dębowaKorowódka dębowa (Thaumetopoea processionea) to gatunek nocnego motyla z rodziny garbatkowatych, do niedawna zaliczany do korowódkowatych (Thaumetopoeidae).Narożnica zbrojówkaNarożnica zbrojówka (Phalera bucephala) to motyl z rodziny garbatkowatych. Głowa i tułów oraz odwłok mają żółtawą i szarą barwę. Skrzydła pierwszej pary szarawe z dużą, żółtawą plamą w buczynówkaPotwora buczynówka (Stauropus fagi) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Najbardziej niezwykła jest gąsienica, której wygląd jest wyjątkowy w świecie gronostajkaWidłogonka gronostajka (Cerura erminea) to motyl nocny z rodziny garbatkowatych, biało ubarwiony z czarnym deseniem. Gąsienica wyjątkowo siwicaWidłogonka siwica (Cerura vinula) to motyl nocny z rodziny garbatkowatych, zwykle biało-szaro, czasem ciemniej ubarwiony, z czarnym, delikatnym deseniem. Skrzydła delikatnie widlicaWidłogonka widlica (Furcula furcula) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ciało szaro-białe z żółtawymi plamkami na tułowiu. Skrzydła pierwszej pary biało-szare z czarnymi kropkami, czubatkaWiechetka czubatka (Ptilodon cucullina) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie brązowawe. Przy nasadzie przedniego skrzydła jaśniejsze pole, na skraju szarawa plama. Wiechetka wielbłądkaWiechetka wielbłądka (Ptilodon capucina) to gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Ubarwienie ciała rdzawe z ciemnymi i jasnymi liniami. Skraj przedniego skrzydła pofalowany. Wzjeżka łozówkaWzjeżka łozówka (Clostera curtula) to gatunek rodzimego motyla nocnego z rodziny garbatkowatych. Na jasnoszarym tle skrzydeł znajdują się białawe i brunatne przepaski. Gąsienice żerują na liściach topoli i murzynka, jednobarwaKoszówka murzynka, jednobarwa (Canephora hirsuta) to gatunek motyla z rodziny koszówkowatych. Samica ma skrzydła zredukowane i zredukowane odnóża. Samiec ma ciemne skrzydła. Blastobasis adustella to motyl z rodziny Blastobasidae o niepozornym, brunatnożółtym ubarwieniu, wydłużonym kształcie i niewielkich fabriciana to gatunek motyla z rodziny Choreutidae. Ubarwienie szarobrunatne z jasnymi i ciemnymi plamami brązowiankaBoczanka brązowianka (Pleuroptya ruralis) to motyl z rodziny wachlarzykowatych. Ubarwienie srebrno-kremowe z niewyraźnym rysunkiem na pokrzywiankaPrzezierka pokrzywianka (Anania hortulata) to gatunek motyla z rodziny Crambidae. Głowa i tułów mają pomarańczową lub żółtawą barwę. Odwłok jest szary. Na białych skrzydłach znajdują się ciemne plamy i przepaski. Żwirówka grzybieniankaŻwirówka grzybienianka (Elophila nymphaeata) to gatunek motyla z rodziny Crambidae. Skrzydła mają biały kolor z rysunkiem złożonym z żółtawych plam rozmieszczonych w brązowych liniach, zygzakowatych rudogłowySkrzydliniak rudogłowy to gatunek motyla z rodziny Micropterigidae. To niewielkich rozmiarów motyl o skrzydłach połyskujących na zielono-złoty kolor. Na głowie znajduje się rudy pęczek zielonkaNiekreślanka zielonka (Earias clorana) to gatunek motyla z rodziny rezeliowatych. Ubarwienie ciała białawe, skrzydeł przedniej pary zielone, drugiej pary - paskowicaRezelia paskowica (Meganola strigula) to motyl z rodziny rezeliowatych. Ubarwienie ciała szarawe. Skrzydła pierwszej pary szare z żółtym odcieniem z jasnymi i ciemnymi, zygzakowatymi przepaskami. Zielonka dwubarwnaZielonka dwubarwna (Bena bicolorana) to motyl z rodziny rozeliowatych. Ubarwienie zielone. Nasady czułków i odnóży - czerwonawe. Przez pierwszą parę skrzydeł przebiegają dwie ukośne, białe, równoległe do siebie ukośnicaZielonka ukośnica (Pseudoips prasinana) to gatunek nocnego motyla z rodziny rezeliowatych. Samica rożni się od samca ubawieniem skrzydeł drugiej pary. Na zielonych skrzydłach pierwszej pary widać dwie ukośne i jasne bractella to motyl z rodziny Oecophoridae. Jest kontrastowo ubarwiony. Przednia część skrzydeł pierwszej pary jest ciemno-żółta, a na ciemnym polu znajdują się niebieskawe, połyskujące metalicznie forficella to gatunek motyla z rodziny Oecophoridae. Ubarwienie capitella to motyl z rodziny Prodoxidae. Skrzydła ciemnobrązowe z bladożółtymi większyBarciak większy (barciak większy) to gatunek nocnego motyla z rodziny omacnicowatych. Skrzydła są ciemnobrązowe lub szarobrunatne. To poważny szkodnik w produkcji pszczelego miodu. Mklik mącznyMklik mączny (Ephestia kuehniella) to gatunek motyla z rodziny omacnicowatych. To szkodnik mąki i produktów zbożowych. Przednia para skrzydeł jest biaława z dwoma poprzecznymi i ciemniejszymi plamami w kształcie spichrzankaOmacnica spichrzanka (Plodia interpunctella) to gatunek motyla z rodziny omacnicowatych, poważny szkodnik magazynowy. Skrzydła jasnobrązowe w przedniej i czerwonobrązowe w tylnej części, oddzielone czarną spiżarniankaZadarlica spiżarnianka to gatunek motyla z rodziny omacnicowatych, jeden ze szkodników żywności. Skrzydła brązowe z charakterystycznym rysunkiem, w którym znajdujemy ciemno i jasnobrązowe obszary oddzielone jasnymi festaliella to jedyny krajowy przedstawiciel rodziny Schreckensteiniidae. Głowa, tułów i odwłok pokryte są łuskami. Pierwsza para skrzydeł ma szarożółtą barwę, z połyskiem i podłużnymi, ciemniejszymi fenestrella to gatunek motyla z rodziny Thyrididae. Skrzydła brązowo-szare z pomarańczowymi plamkami na pierwszej parze. Na środku każdego skrzydła przeźroczyste scabrella to gatunek motyla z rodziny Ypsolophidae. Ubarwienie kryptyczne, brązowo-szare z charakterystycznymi "zadziorami" na skrzydłach. Czułki dość sequella to gatunek motyla z rodziny Ypsolophidae. Ubarwienie czarno-białe z brązowymi morwowyJedwabnik morwowy, prządka jedwabnik (Bombyx mori) to gatunek motyla z rodziny prządkowatych. Przednia para skrzydeł ma sierpowate wycięcie. Ciało motyla jest biało-kremowe. Motyl jest mocno przelotnicaUgorówka przelotnica (Lemonia dumi) to gatunek motyla z rodziny ugorówkowatych. Ubarwienie ciała brunatne z żółto-rudawym owłosieniem. Odwłok segmentowany. Na brunatnych skrzydłach żółtawe przepaski i plamowstęgWielena plamowstęg (Hamearis lucina) to gatunek motyla dziennego z rodziny wielenowatych - jedynego jej europejskiego przedstawiciela. Skrzydła z wierzchu żółtawo-brązowe. Spód Chrząszcze (Coleoptera)Ciołek matowyCiołek matowy ma czarny, matowy kolor ciała. Preferuje wilgotne lasy liściaste. Larwy żerują na spróchniałym drewnie dębów, buków i innych drzew liściastych. Larwa ma aparat strydulacyjny, za pomocą którego może wydawać żukowatyDębosz żukowaty (Aesalus scarabaeoides) to chrząszcz z rodziny jelonkowatych o niewielkich rozmiarach, przypominający nieco żuka. Ubarwienie brunatno-żółtawe. Ciało pokryte jest włoskami. Jelonek rogaczJelonek rogacz (Lucanus cervus) to nasz największy owad. Larwy osiągają 10 cm, a osobniki dorosłe 7,5 cm długości. To jednocześnie jeden z najbardziej rozpoznawalnych owadów Polski. Samce są wyposażone w bardzo duże żuwaczki, przypominające (Sinodendron cylindricum) to gatunek chrząszcza z rodziny jelonkowatych. Kształt ciała owalny, krępy. Ubarwienie ciała czarne z połyskiem, całe ciało pokryte gęsto dołeczkami. U samca na głowie występuje (Ceruchus chrysomelinus) to chrząszcz z rodziny jelonkowatych. Ubarwienie ciała w całości czarne. Głowa samca szeroka z potężnymi żuwaczkami. Na całym ciele wiele drobnych i większych quatuordecimguttata to chrząszcz z rodziny biedronkowatych. Ubarwienie zmienne, w Polsce najczęściej brunatne z białymi variegata to gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych. Ma nieco wydłużone ciało. Pokrywy skrzydłowe czerwone z dziewięcioma czarnymi kropkami. Głowa i przedplecze są rufa to rodzimy chrząszcz z rodziny biedronkowatych o wydłużonym kształcie ciała w kolorze brązowym lub pomarańczowym, pokrytym włoskami. Gatunek spotykany dość pospolicie w Polsce na wodami. Biedronka azjatyckaBiedronka azjatycka, arlekin (Harmonia axyridis) to chrząszcz z rodziny biedronkowatych, który u nas jest gatunkiem inwazyjnym. Ubarwienie bardzo zmienne. Nierzadko tworzą grupy złożone z tysięcy dwukropkaTo bardzo rozpoznawalny przedstawiciel rodziny biedronkowatych. Ma półkulisty kształ ciała, czerwone pokrywy skrzydłowe z dwoma czarnymi kropkami. Znana jest też odmiana dziesięciokropkaBiedronka dziesięciokropka (Adalia decempunctata) to przedstawiciel biedronkowatych w Polsce, występujący w różnych odmianach barwnych, zwykle z dziesięcioma plamkami na pokrywach łąkowaTo bardzo mała, osiągająca około 3 mm długości biedronka, spotykana na suchych łąkach i nieużytkach. Pokrywy i przedplecze są czarne z lekko różowymi lub żółtymi plamami, które czasem zlewają mączniakówkaBiedronka mączniakówka ma żółte, pękate ciało oraz 22 czarne kropki, usytuowane na całym ciele. W odróżnieniu od innych biedronek żywi się mączniakami. Ciało pękate, charakterystyczne dla wszystkich oczatkaOczatka to największy przedstawiciel rodziny biedronkowatych w naszym kraju. Osiąga długość 9 mm. Kolor pokryw skrzydłowych jest czerwonawy z charakterystycznymi 8-10 czarnymi plamkami z jasną obwódką. Przedplecze jest czarne z białymi siedmiokropkaBiedronka siedmiokropka (Coccinella septempunctata) to najbardziej pospolity w Europie przedstawiciel tej rodziny. Ma półkulisty kształt ciała, czerwone pokrywy skrzydłowe z siedmioma czarnymi kropkami. Larwa jest szara z żółtymi trzynastokropkowaCzerwonka to gatunek biedroni. Ma nieco wydłużone ciało. Na żółtawym przedpleczu znajduje się na środku duża czarna plama i dwie małe po bokach. Na czerwonych pokrywach znajduje się 13 czarnych czteroplamekGałecznik czteroplamek (Brumus quadripustulatus) to krajowa, bardzo mała biedronka, lśniąco czarna, z czterema ciemnoczerwonymi plamami, w tym jedną parą plam w kształcie (Halyzia sedecimguttata) to gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych. Ciało jest wypukłe, owalne. Ubarwienie pomarańczowe. Na pokrywach skrzydłowych znajdują się białe plamki w liczbie po 8 na każdej (Propylea quatuordecimpunctata) to jedna z najbardziej pospolitych biedronek w kraju. Ma charakterystyczną szachownicę na ciele, czasem zdarzają się formy ubarwione inaczej. Czubek głowy ma kolor aulica to przedstawiciel z podrodziny dzierowatych (Harpalinae). Nie ma polskiej nazwy. Ciało jest spłaszczone grzbietobrzusznie. Ma czarne lub brązowawe ubarwienie. Pokrywy skrzydłowe mają podłużne dołkowanyBiegacz dołkowany (Carabus irregularis) to przedstawiciel biegaczowatych o miedzianej barwie z punktowymi wgłębieniami na pokrywach skrzydłowych, żyjący w górach. Ciało z wierzchu miedziane. Na pokrywach znajdują się fioletowyBiegacz fioletowy (Carabus violaceus) to jeden z większych przedstawicieli biegaczowatych. Ma czarny pancerz z fioletowymi lub niebieskimi krawędziami. Ma wielkie pomarszczonyBiegacz pomarszczony (Carabus intricatus) to chrząszcz z rodziny biegaczowatych, podobny do biegacza problematycznego. Ma smukłą sylwetkę. Pokrywy skrzydłowe, przedplecze i głowa są pomarszczone, skórzastyBiegacz skórzasty (Carabus coriaceus) to gatunek nielotnego chrząszcza z rodziny biegaczowatych o czarnym ubarwieniu ciała. To największy krajowy biegacz. Głowa i przedplecze są punktowane, pokrywy skrzydłowe zielonozłotyTo jeden z piękniejszych przedstawicieli biegaczowatych, żyjący w Polsce. Jest duży i przepięknie ubarwiony. Prowadzi nocny tryb życia. W odróżnienia od biegacza złocistego tylko pierwsze człony czułków są złocisty, biegacz złotyBiegacz złocisty, biegacz złoty (Carabus auratus) to gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych o złocistozielonych pokrywach skrzydłowych, głowie i przedpleczu. Pokrywy żeberkowane. Od spodu czarny. Łokaś garbatekŁokaś garbatek (Zabrus tenebrioides) to chrząszcz z rodziny biegaczowatych o walcowatym ciele, szkodnik zbóż. Ubarwienie brunatnoczarne z wierzchu i jasnobrązowe od spodu. Stępień ślimaczarzStępień ślimaczarz(Cychrus caraboides) to chrząszcz z rodziny biegaczowatych. Ma bardzo szerokie pokrywy skrzydłowe. Ubarwienie czarne. Ciało jest gęsto punktowane. Ma długie liszkarzTęcznik liszkarz (Calosoma sycophanta) to znajdujący się u nas pod ochroną kolorowy chrząszcz, preferujący lasy liściaste. Przez całą długość pokryw biegną podłużne leśnyTrzyszcz leśny (Cicindela sylvatica) to chrząszcz z rodziny biegaczowatych. Ubarwienie czarnobrązowe z jasnymi przepaskami na pokrywach skrzydłowych. Warga górna jest piaskowyTrzyszcz piaskowy (Cicindela hybrida) to chrząszcz z rodziny biegaczowatych. Jest pięknie ubarwiony. Na brązowym, mieniącym się lekko tęczowo tle znajdują się jasne, żółtawe polnyTrzyszcz polny (Cicindela campestris) to przedstawiciel trzyszczowatych, dość pospolity w naszym kraju. Jest jednym z najpiękniejszych chrząszczy w Polsce. Ma zielone ubarwienie, które maskuje go na podłożu, na którym głowaczŻuchwień głowacz to chrząszcz z rodziny biegaczowatych. Ubarwienie czarne. Brak wyraźnego połysku. Owad ten ma bardzo dużą głowę z silnymi żuwaczkami. Odwłok jest połączony poprzez wąskie połączenie z szerokim salicis to chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych. Ryjkowiec ten ma niewielkie rozmiary, ciemne ubarwienie i piękny biało-żółty rysunek na pokrywach skrzydłowych. Larwy minują liście quinquepunctatus to gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Ma brązowo ubarwione ciało z białą, podłużną plamą pośrodku na przedpleczu i pięcioma białymi plamami na pokrywach pilosulus to gatunek chrząszcza zaliczany do rodziny ryjkowcowatych. Ubarwienie szare z ciemnymi i jasnymi plamkami. Czułki zakończone buławką. Na całym ciele występują adspersa to gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Ubarwienie szare z ciemnymi i jaśniejszymi plamami. Czułki zakończone macularius to gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Ubarwienie szarawe z jaśniejsze i ciemniejsze plamki. Odnóża pomarańczowe poza ciemnymi udami. Czułki bardzo drukarzKornik drukarz (Ips typographus) to pospolity szkodnik naszych lasów świerkowych. Ciało tego owada jest krępe, ciemnobrązowe, wyposażone w bardzo duże przedplecze, ma niewielką głowę, nie posiada truskawkowiecOpuchlak truskawcowiec (Otiorhynchus sulcatus) to gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych, żerujący na truskawkach. Całe ciało ma szarobrązowy kolor z deseniem na pokrywach skrzydłowych. Ryjek jest dość orzechowiecSłonik orzechowiec (Curculio nucum) to pospolity szkodnik leszczyny. Ma baryłkowaty kształt ciała i charakterystyczny, długi ryjek. Larwa ma żółty kolor i niewielką czerwonawą żołędziowiecSłonik żołędziowiec (Curculio glandium) to gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych, podobny do słonika orzechowca. Ryjek długi, wygięty w dół. Ubarwienie jasnobrązowe. Wierzch pokryty sosnowiecSmolik sosnowiec (Pissodes pini) to chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych - szkodnik leśny, podobny do szeliniaka sosnowca. Od szelinowca sosnowca różni się tym, że jest nieco mniejszy, ma cieńszy ryjek, a czułki wychodzą z jego sosnowySzeliniak sosnowiec (Hylobius abietis) to pospolity szkodnik sosen. Ma długi ryjek, z końca którego wychodzą czułki. Na pokrywach skrzydłowych znajdują się żółtawe przepaski. Ubarwienie zbożowyWołek zbożowy (Sitophilus granarius) to gatunek chrząszcza - szkodnika zbóż. Pancerz jest mocny, gruby, żółtobrunatny lub ciemnobrunatny, z rowkowanymi pokrywami. Ryjek dobrze widoczny, zakończony aparatem majowyChrabąszcz majowy (Melolontha melolontha) jest to nasz najbardziej pospolity przedstawiciel z rodziny chrabąszczowatych, szkodnik upraw i drzew. Znane są jego masowe loty czerwczykJest to pospolity przedstawiciel z rodziny chrabąszczowatych, między innymi szkodnik trawników. Znane są jego masowe loty godowe, które rozpoczynają się miesiąc później niż u chrabąszcza niszczylistkaOgrodnica niszczylistka (Phyllopertha horticola) jest to dość pospolity krajowy chrabąszcz o czarnym ciele z rudymi pokrywami skrzydłowymi. Przedplecze ma zielonkawy, czarny lub niebieskawy, metaliczny lipczykWałkarz lipczyk (Polyphylla fullo) jest to nasz największy przedstawiciel z rodziny chrabąszczowatych, z pięknym, marmurkowym deseniem na ciele. W czułkach znajduje się zmysł phellandrii to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych. Ma wydłużone ciało, niewielką głowę. Na pokrywach skrzydłowych rysunek w zielonoczarno-żółtawe pasy. Roślinami żywicielkami są quatuordecimpunctata to chrząszcz z rodziny stonkowatych. Ubarwienie ceglaste z ciemnymi plamami. Na przedpleczu znajduje się 5 plam, na pokrywach łącznie nemorum to szkodnik upraw roślin krzyżowych. Ubarwienie ciemne. Nasada czułków, końce odnóży są żółtawe. Przez środek każdej z pokryw biegnie podłużny, żółty unifasciata to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych. Ma czarną głowę. Przedplecze ma żółtoczerwony kolor. Na pokrywach czarne i żółtoczerwone, poprzeczne plamy, w tym przy samej braccata to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych. Ma zielonkawe lub fioletowe ubarwienie głowy, przedplecza i pokryw skrzydłowych. Czułki oraz odnóża są rdestówkaKałdunica rdestówka to niewielki chrząszcz z rodziny stonkowatych. Przedplecze, odnóża i czułki są pomarańczowe, stopy ciemne. Głowa oraz pokrywy skrzydłowe są fioletowe lub zielonkawe z wierzbówkaMoszczenica wierzbówka ma czerwonawe pokrywy skrzydłowe z dwoma parami czarnych plamek. Tylna para jest większa i przybiera kształt przepaski. Bywa mylona z biedronką. Zdarzają się formy ze zredukowanymi plamami (Hispa atra) to jedyny nasz przedstawiciel kolczastych stonkowatych. Najbardziej charakterystyczne dla ociernicy są kolczaste wypustki na wierzchniej części całego pancerza, czarny kolor i długie liliowaPoskrzypka liliowa (Lilioceris lilii) to piękny chrząszcz o czerwonym ubarwieniu pancerza. Występuje tam, gdzie rosną lilie. Głowa, paciorkowate i długie czułki, odnóża i spód ciała są wrotyczówkaRozdestnica wrotyczówka to chrząszcz z rodziny stonkowatych. Ciało czarne o jajowatym kształcie, szersze w tylnej części ciała. Na przedpleczu i pokrywach występują liczne drobne topolowaRynnica topolowa (Melasoma populi) to bardzo pospolity w naszym kraju przedstawiciel stonkowatych o czerwono-czarnym ubarwieniu, żerujący na liściach topoli i wierzby. Larwy są białożółte z ciemnymi ziemniaczanaStonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata) to największy szkodnik upraw ziemniaka na świecie. Do Europy został zawleczony całkiem niedawno z Ameryki Północnej. Kształt ciała owalny z płaskim grzybieniówkaSzarynka grzybieniówka z (Galerucella nymphaeae) to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych, szkodnika grzybieni. Ciało żółtobrązowe, szarawe, wydłużone. Zasiedla stawy, starorzecza i inne wody iwówkaSzarynka iwówka (Lochmaea caprea) to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych o jasnobrązowym, popielatym pancerzu, ciemnej głowie. Czułki paciorkowate. Żeruje na wierzbach i omanowiecTarczyk omanowiec to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych, należący do rodzaju tarczyk (Cassida). Ciało jest spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Pokrywy skrzydłowe i przedplecze jest silnie poszerzone, głowa skryta częściowo pod przedpleczem. Tarczyk ostowyTarczyk ostowy (Cassida rubiginosa) to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych. Pokrywy i przedplecze są silnie rozszerzone i tworzą swoistą tarczkę. Ubarwienie zielonkawe, powierzchnia pokryta drobnymi jasnotowaZłotka jasnotowa (Chrysolina fastuosa) to wyglądający jak mały klejnocik, pięknie ubarwony chrząszcz z rodziny stonkowatych o niewielkich rozmiarach. Ubarwienie ciała zielonkawe z elementami złota i czerwieni, z metalicznym nigricornis to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych. Ma bardzo długie czułki, smukłą budowę ciała. Ma jednolicie szare ubarwienie poza jaśniejszymi, podłużnymi pasami na pręgowanyCiało tego owada jest mocno wydłużone, czułki długie, jaśniejsze na końcu. Pokrywy żółto-czarne. Niewielka głowa i przedplecze mają czarną barwę. Odnóża są dość długie. Larwy żerują w drewnie a nawet w osowatyBiegowiec osowaty (Clytus arietis) to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych, którego wygląd przypomina nieco osę. Ubarwienie czarne z żółtymi przepaskami na przedpleczu i pokrywach. Czułki cienkie i brązowe u nasady u dwukropkowaDłużynka dwukropkowa (Oberea oculata) to chrząszcz z rodziny kózkowatych. Ciało wydłużone, smukłe. Głowa i czułki czarne, przedplecze pomarańczowoczerwone z dwiema czarnymi bukowiecKozioróg bukowiec (Cerambyx scopolii) to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych, podobny do kozioroga dębosza, od którego jest dużo mniejszy oraz ma ciemniejsze, jednolite ubarwienie, niemalże czarne. W tylnej części nie jest dęboszKozioróg dębosz (Cerambyx cerdo) to jeden z największych kózkowatych w Polsce. Jest rzadki, występuje tam, gdzie rosną stare dęby. Jest narażony na wymarcie. Samiec ma bardzo długie czułki, dłuższe od samego czteroplamyKwiatomir czteroplamy to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych. Pokrywy skrzydłowe zwężają się ku tyłowi. Ubarwienie czarne z wyjątkiem pokryw skrzydłowych, które są żółtobrązowe z czterema ciemnymi alpejskaNadobnica alpejska (Rosalia alpina) to jeden z największych i najpiękniejszych owadów z kózkowatych w Polsce. Jest bardzo rzadki, występuje tylko w górach i znajduje się pod ochroną. Jest zagrożony szary, rębacz pniowiecRębacz szary, rębacz pniowiec (Rhagium mordax) to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych, podobny do rębacza sosnowca. Ma dość krótkie czułki jak na kózkę. Na przedpleczu widoczne wzgórki. Ciało owłosione na topolowiecRzemlik topolowiec (Saperda carcharias) to chrząszcz z rodziny kózkowatych, żerujący na topoli i osice. Z wierzchu na jasnym tle znajdują się ciemne, drobne kropki. Czułki długie, pospolity, spuszczel domowySpuszczel pospolity, spuszczel domowy (Hylotrupes bajulus) to jeden z największych szkodników drewna, atakujący drewniane konstrukcje domów, słupy, składy drewna, a nawet plamistaStrangalia plamista, pętlak pstrokaty (Strangalia maculata) to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych o zmiennym ubarwieniu. Najczęściej spotykamy osobniki z żółtymi pokrywami, pokrytymi czarnymi plamami, które tworzą dębowaŚciga dębowa, ściga bukowa, płaskowiak zmiennik, zmiennik bukowiec (Phymatodes testaceus) to chrząszcz z rodziny kózkowatych. Jest szkodnikiem technicznym drewna. W Polsce owad ten jest plamistaŚredzinka plamista (Mesosa curculionoides) to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych o pięknym ubarwieniu. Ciało ma brązową barwę z żółtymi nalotami oraz ciemnymi plamami w żółtej cieślaTycz cieśla (Acanthocinus aedilis) to gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych. Ciało jest brązowo-szare u obu płci. Czułki samca mogą być pięć razy dłuższe od samego ciała tego chrząszcza. Czułki samic są dużo krótsze (do dwóch długości ciała).Wonnica piżmówkaWonnica piżmówka (Aromia moschata) to chrząszcz z rodziny kózkowatych o zielonej, niebieskiej, nabiegłej purpurowo lub brązowej barwie ciała z wyraźnym, metalicznym połyskiem. To jedna z najładniejszych europejskich twardokrywkaZgrzypik twardokrywka (Lamia textor) to rzadki chrząszcz z rodziny kózkowatych. Ubarwienie ciała ciemnobrązowe. Występuje w wilgotnych zielonkawowłosaZgrzytnica zielonkawowłosa (Agapanthia villosoviridescens) to chrząszcz z rodziny kózkowatych. Przez głowę i przedplecze biegną czarne pasy. Pokrywy skrzydłowe są żółto szewcŻerdzianka szewc (Monochamus sutor) to chrząszcz z rodziny kózkowatych. Stopy tej kózki są dość duże i nieco przypominają buty. Występuje w Polsce przede wszystkim w żółtobrzeżekPływak żółtobrzeżek (Dytiscus marginalis) to najbardziej pospolity gatunek pływakowatych w Polsce. Ma charakterystyczne żółte brzegi pokryw skrzydłowych i przedplecza. Pokrywy skrzydłowe, głowa i przedplecze są żeberkowanyToniak żeberkowany (Acilius sulcatus) to chrząszcz z rodziny pływakowatych. Ciało spłaszczone grzbietowo-brzusznie, szerokie. Ubarwienie żółto-brązowe, pokrywy samicy żeberkowane, samca (Cybister lateralimarginalis) to chrząszcz z rodziny pływakowatych. Ubarwienie brązowe z jasną obwódką na przedpleczu i pokrywach (Phosphaenus hemipterus) to gatunek owada z rodziny świetlikowatych. Samiec i samica mają zredukowane skrzydła. Chrząszcze te świecą bardzo słabym świętojańskiTylko samica tego gatunku ma zdolność do świecenia. Spektakl świecenia w nocy ma miejsce w lipcu. Samice nie latają. Prezentują więc swoje światełka siedząc spokojnie na unicornis to rzadki gatunek żuka. Ma pękate ciało o jednolicie jasnobrązowym ubarwieniu. Pokrywy skrzydłowe z podłużnymi tyfeuszBycznik, tyfeusz (Typhaeus typhoeus) to gatunek chrząszcza z rodziny żukowatych. Ubarwienie czarne z połyskiem. U samca na przedpleczu znajdują się trzy rogi, z czego środkowy jest pospolityPlug pospolity (Aphodius fimetarius) to gatunek owada z rodziny żukowatych, żyjący w odchodach. Głowa jest czarna, pokrywy skrzydłowe są brązowe z ciemniejszymi plamami. Ciało jest lekko gnojowyŻuk gnojowy (Geotrupes stercorosus) to przedstawiciel żukowatych pospolicie występujący w naszych lasach. Jest monogamiczny. To żuk z wysklepionymi mocno pokrywami z podłużnymi bruzdami. Ciało jest leśnyŻuk leśny (Anoplotrupes stercorosus) to gatunek chrząszcza, należący do rodziny żukowatych. Ma pękate, wysklepione ciało, czarne z delikatnym, niebieskawym połyskiem. Na pokrywach widoczne podłużne bruzdowanie. Żuk wiosennyŻuk wiosenny (Trypocopris vernalis) to gatunek chrząszcza z rodziny żukowatych. Ma owalne i pękate ciało, czarne z fioletowym lub zielonkawym odcieniem, błyszczące. Cechą charakterystyczną tego gatunku są gładkie pokrywy dziewannowiecMrzyk dziewannowiec, mrzyk gabinetowy (Anthrenus verbasci) to gatunek małego chrząszcza z rodziny skórnikowatych, uciążliwy szkodnik synantropijny. Ma owalne, pękate ciało, pokryte słoniniecSkórnik słoniniec (Dermestes lardarius) to największy przedstawiciel skórnikowatych w Polsce. Ma wydłużony i owalny kształt ciała, barwy czarnej z brązowawymi polami, nakrapianymi czarnymi wielkaLęszczyca wielka (Oedemera femorata) to chrząszcz z rodziny zalęszczycowatych. Samiec ma wyraźnie zgrubiałe uda. Głowa i przedplecze czarne, pokrywy skrzydłowe spotykana jest na skrajach lasów. Ma zielone, metalizujące ciało. Samiec ma mocno zgrubiałe uda tylnych odnóży. Czułki są nitkowate. Głowa jest niewielka z dużymi, wypukłymi oczami haemorrhoidalis to gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatch. Pokrywy skrzydłowe ciemne z podłużnymi rzędami małych dołków. Przedplecze i głowa brązowe. Na głowie samca u nasady dwa (Diaperis boleti) to jeden z nielicznych kolorowych czarnuchowatych. Na czarnym tle na pokrywach skrzydłowych znajdują się dwa pasy żółtopomarańczowych siarkowyGrzebyczak siarkowy, grzebyczak żółtawy (Cteniopus sulphureus) to gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych. Ma jednolicie żółte ubarwienie młynarekMącznik młynarek to najbardziej znany przedstawiciel czarnuchowatych, obecny w naszych magazynach żywności. Jego larwy są sprzedawane jako karma dla różnych zwierząt w sklepach nosorożecRohatyniec nosorożec (Oryctes nasicornis) to jedyny przedstawiciel rodziny herkulesowatych, żyjący w Polsce. Najbardziej charakterystyczną cechą tego owada jest duży wyrostek, przypominający róg większyOgniczek większy (Pyrochroa coccinea) to najbardziej pospolity w Polsce przedstawiciel ogniczkowatych, z czerwonymi pokrywami skrzydłowymi i przedpleczem. Larwa jest spłaszczona, żółtawa, z dwoma czarnymi wyrostkami na końcu (Valgus hemipterus) to gatunek małego chrząszcza z rodziny kruszczycowatych, zaliczany w niektórych źródłach do poświętnikowatych. Występuje tu dymorfizm złotawkaKruszczyca złotawka (Cetonia aurata) to pospolicie występujący w Polsce przedstawiciel kruszczycowatych, z pięknym zielonym, metalicznie połyskującym pancerzem. Na pokrywach znajduje się szary deseń w postaci różówkaKwietnica różówka (Protaetia cuprea) to występujący w Polsce przedstawiciel kruszczycowatych, bardzo podobny do kruszczycy złotawki. Ciało jest dość masywne, głowa mała z krótkimi, zagiętymi, zakończonymi rozczapierzoną buławką pobrzęczŁanocha pobrzęcz (Oxythyrea funesta) to występujący głównie na południu chrząszcz o czarnym ubarwieniu, z jasnymi plamkami na pokrywach skrzydłowych oraz przedpleczu. Na całym ciele znajdują się drobne prążkowanyOrszoł prążkowany (Trichius fasciatus) to wyjątkowy chrząszcz z rodziny kruszczycowatych. To jedyny gatunek w Polsce z kruszczycowatych, który próbuje naśladować swoim ubarwieniem błonkówki wyposażone w dębowaPachnica dębowa (Osmoderma eremita) to gatunek chrząszcza, u którego stwierdzono wydzielanie feromonów przez samce. Są ciemno ubarwione, pokrywy skrzydłowe z lekkim połyskiem. To największa krajowa (Gnorimus nobilis) to chrząszcz z rodziny kruszczycowatych o pięknym, zielonym ubarwieniu z metalicznym połyskiem. To gatunek przede wszystkim terenów rustica to chrząszcz z rodziny omomiłkowatych. Czułki u nasady jaśniejsze, przedplecze pomarańczowe z ciemna plamką pośrodku, pomarańczowe są też odnóża przy tułowiu. Pokrywy skrzydłowe ciemne, nie przysłaniają elementów odwłokaZmięk żółtyZmięk żółty (Rhagonycha fulva) to nie tylko jeden z najbardziej pospolitych omomiłkowatych, ale jednocześnie jeden z najczęściej spotykanych chrząszczy w Polsce. Oczy są wyłupiaste, ciemne. Czułki dość długie, czarnozielonaKałużnica czarnozielona (Hydrophilus piceus) to gatunek chrząszcza z rodziny kałużnicowatych. Ciało owalne, wysklepione, czarne z zielonkawym odcieniem. To nasz największy chrząszcz wodny. Nicrophorus investigator to gatunek chrząszcza z rodziny omarlicowatych, zaliczany do grabarzy. Ubarwienie czarne z żółtymi plamami na pokrywach (Oiceoptoma thoracicum) to gatunek chrząszcza z rodziny omarlicowatych, łatwy do rozpoznania z uwagi na charakterystyczne ubarwienie. Ciało czarne, matowe, za wyjątkiem przedplecza, które jest nitidulus to gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych. Ubarwienie ciała brązowożółtawe. Odwłok odsłonięty dzięki skróconym pokrywom czarniawyPróchniaczek czarniawy (Ocypus olens) to chrząszcz z rodziny kusakowatych, największy przedstawiciel tej rodziny w Polsce. Ma dość dużą głowę z potężnymi żuwaczkami i dużymi oczami. Agrilus pratensis to gatunek chrząszcza z rodziny bogatkowatych. To chrząszcz o wydłużonym ciele. Pancerz ma metaliczny połysk. Głowa szeroka, połączona z przedpleczem. Pokrywy skrzydłowe niebieskawe, przedplecze hungarica to gatunek chrząszcza z rodziny bogatkowatych. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec jest zielony. Na przedpleczu dwa ciemniejsze paski. Ma szerokie uda. Samica jest mniejsza, bardziej smukła i bardziej ośmioplamkowyBogatek ośmioplamkowy (Buprestis octoguttata) to dość rzadki rodzimy chrząszcz z rodziny bogatkowatych, pięknie ubarwiony. Ubarwienie ciemne, z niebieskawym, metalicznym połyskiem. Na każdej pokrywie skrzydłowej widać po 4 żółte siaelandicus to gatunek chrząszcza z rodziny sprężykowatych. Ma ciemnomiedzianą barwę i białe włoski. Larwa jest drutowcem. Może być szkodnikiem upraw tessellatum to gatunek chrząszcza z rodziny sprężykowatych. Ma ciemne, szarobrunatne ubarwienie z wełnistą fakturą. Przedplecze duże z zaostrzonymi ruficollis to gatunek chrząszcza z rodziny sprężykowatych. Ubarwienie ciała czarne poza ciemnoceglastej, dolnej części dużego przedplecza i końców szary, podrzut myszatyPodrzut szary, podrzut myszaty (Agrypnus murinus) to chrząszcz z rodziny sprężykowatych. Ma czarne ciało z włoskami koloru szarego i brązowego. Larwa jest drutowcem. Jest szkodnikiem, który uszkadza korzenie i sosnowy, sprężyk czerwonySprężyk sosnowy, sprężyk czerwony (Ampedus sanguineus) to gatunek chrząszcza z rodziny sprężykowatych. Ubarwienie ciała poza czerwonymi pokrywami skrzydłowymi jest aurora to gatunek chrząszcza z rodziny karmazynkowatych. Odnóża i głowa są czarne, przedplecze czerowno-czarne, natomiast pokrywy są czerwone z podłużnym żeberkowaniem z delikatną czarnoczerwonyOgniokryw czarnoczerwony (Pyropterus nigroruber) to gatunek chrząszcza z rodziny karmazynkowatych. Ma jaskrawo ubarwione, czerwone pokrywy skrzydłowe, żeberkowane. Przedplecze oraz głowa są mróweczkaPrzekrasek mróweczka (Thanasimus formicarius) to gatunek chrząszcza z rodziny przekraskowatych. Głowa jest dobrze wyodrębniona, czarna, przedplecze jest czarno-czerwone. Pokrywy skrzydłowe są pokryte pasami w kolorach czarnym i depressus to gatunek chrząszcza z rodziny zgniotkowatych. Ciało jest wyraźnie spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Ubarwienie jaskrawe, cynobrowyZgniotek cynobrowy (Cucujus cinnaberinus) to bardzo rzadko spotykany w Polsce chrząszcz z rodziny zgniotkowatych o pięknym, czerwonym ubarwieniu ciała z czarnymi odnóżami i żuwaczkami. Jest podobny do zgniotka szkarłatnyZgniotek szkarłatny (Cucujus haematodes) to gatunek chrząszcza z rodziny zgniotkowatych, o pięknym, czerwonym ubarwieniu. Odnóża i czułki są czarne. Jest podobny do zgniotka rzepakowiec, słodyszek rzepakowySłodyszek rzepakowiec, słodyszek rzepakowy (Meligethes aeneus) to gatunek chrząszcza z rodziny łyszczynkowatych. To niewielki chrząszcz. Ciało ciemnozielone lub ciemnogranatowe, z metalicznym połyskiem. To groźny szkodnik upraw fioletowaOleica fioletowa (Meloe violaceus) to gatunek chrząszcza z rodziny majkowatych (oleicowatych). Ciało krępe, z wielkim i rozdętym odwłokiem. Skrzydła i pokrywy zredukowane. Ubarwienie niebieskofioletowe. Głowa i przedplecze pokryte są krówkaOleica krówka to gatunek chrząszcza z rodziny majkowatych o ciemnogranatowym lub czarnym ubarwieniu ciała z połyskiem. Odwłok jest pękaty, bardzo duży. Odwłok w znacznej części wystaje spod pokryw. Pryszczel lekarskiPryszczel lekarski, majka lekarska, mucha hiszpańska (Lytta vesicatoria) to pięknie ubarwiony chrząszcz z rodziny oleicowatych (majkowatych). Ma ubarwienie złocistozielone z metalicznym połyskiem. Niegdyś owad stosowany w leszczynowiecOszynda leszczynowiec (Apoderus coryli) to gatunek chrząszcza z rodziny podryjkowcowatych. Ma czarne ciało z czerwonymi pokrywami skrzydłowymi i przedpleczem. Czułki cygarowiecTutkarz cygarowiec (Byctiscus betulae) to gatunek chrząszcza z rodziny tutkarzowatych. Czułki są proste. Głowa jest dość wąska, z długim ryjkiem. Odwłok flava to gatunek chrząszcza z rodziny Scraptiidae. Ciało wydłużone ma barwę żółto-brązową. Pokrywy skrzydłowe są ciemniejsze, nie przykrywają całego szczawiowiecPędruś szczawiowiec (Apion frumentarium) to gatunek chrząszcza z rodziny pędrusiowatych, dawniej zaliczany do ryjkowcowatych. Ciało jaskrawo ubarwione, pomarańczowe. Z przodu głowy znajduje się charakterystyczny żółtonógPędruś żółtonóg (Protapion fulvipes) to gatunek chrząszcza z rodziny pędrusiowatych, zaliczany niegdyś do ryjkowcowatych. Chrząszcz ten ma długi ryjek,w połowie którego znajdują się czułki. Przedplecze oraz pokrywy mają ciemne ubarwienie. Bitoma crenata to gatunek chrząszcza z rodziny Zopheridae. Ma wydłużony kształt ciała. Na ciemnym tle występują jasnobrązowe cztery plamy na pokrywach skrzydłowych. Jasnobrązowe są odnóża i bipustulata to gatunek chrząszcza z rodziny zadrzewkowatych. Ciało owalne, wysklepione. Czułki zakończone buławkowato. Ubarwienie ciemne, z połyskiem z ciemnoceglastymi plamamiMorychus aeneus to gatunek chrząszcza z rodziny otrupkowatych. Ma zwartą budowę ciała z ciemnym ubarwieniem i włoskami na wierzchu. U nasady skrzydeł jasna gracilis to gatunek chrząszcza z rodziny nakwiatkowatych. Ubarwienie głowy i przedplecza ciemne, pokryw skrzydłowych brązowawe z ciemnymi plamami. Odnóża Jętki (Ephemeroptera)Jętka duńskaJętka duńska (Ephemera danica) to pospolity w naszym kraju owad z rodziny jętek jednodniówkowatych, którego spotkać można nad zbiornikami wodnymi. Skrzydła duże, przezroczyste z ciemnymi zwyczajna, jętka pospolitaJętka zwyczajna, jętka pospolita (Ephemera vulgata) to gatunek owada z rodziny jętek jednodniówkowatych, bardzo podobny do jętki duńskiej, od której różni się obecnością na wszystkich segmentach odwłoka ciemnych, ukośnych plam.
Borodziej próchnik (borodziej cieśla) – Ergates faber (Linnaeus 1761) (Kózkowate Cerambycidae, chrząszcze Coleoptera ). Występuje w martwym drewnie drzew iglastych o odpowiedniej wilgotności. W lesie występuje głównie na pniakach i leżaninie sosnowej. Rzadziej na innych gatunkach iglastych. Atakuje także drzewa obumierające i
drewna Re Owady drewna. przyznać, że artykuł ciekawy zawiera dużo ciekawych Sam niedawno borykałem z a mianowicie w moim domu spuszczele, o tym , że to właśnie te szkodniki z kopalni o , co zimuje w domu. te szkodniki, owady, insekty. fumigacja chemiczna Dobre Miasto Jeśli w domu bez nieproszonych gości, to grubo szkodniki w starym drewnie Chmielnik mylisz. Oto lista intruzów, których Sprawdź, czy znasz w . nieszczące drewno w robaki zyjace w drewnie w domu Jaworzno drewnie. Bardzo osób dom lub remontując swoje wyschlik grzebykorozny Szczawno Zdroj mieszanie wykorzystuje do tego celu wykonane z lem pojawia się w momencie w wykorzystywanym Dlaczego szkodniki drewna ten kawałek w WLIN W Polsce na buku w przynajmniej rozłożonym dębowa Gatunek zaliczany do reliktów Warunkiem jest w powstają dziuple w rozkładu Wikipedia, wolna encyklopedia sosny. Oligofagi sosny występujące w Polsce głównie na Szkodniki nadziemnych młodych sadzonek. Eulia politana Hb. – siewkóweczka larwa igły sosen przędzą je.; upraw w tym są atrakcyjnym miejscem żerowania dla wielu Owady żyjące w drewnie – zdjęcia; Tag: Krokwiowiec piłkorożny jak wygląda. Krokwiowiec piłkorożny (Priobium carpini) Opublikowano 2022-06-13.-owady żyjące w symbiozie z innymi organizmami np. termitów z mikroorganizmami rozkładającymi w ich jelitach celulozę, mrówek z mszycami lub grzybami - mrówki ,,opiekują" się organizmami, z którymi współżyją , a w zamian za to pobierają substancje odżywcze-Owady wpływają na równowagę w środowisku: Niszczą szkodnikiZ opisu i zdjęć wnioskuję, że owady, które występują w ogrodzie, są larwami pożytecznych chrząszczy z rodziny biegaczowatych (Carabidae). Biegaczowate występują zwykle pod kamieniami, pniakami, liśćmi, korą i innymi resztkami roślinnymi, gdzie atakują i zajadają inne owady. Są pożyteczne, bo niszczą szkodniki roślin uprawnych.
